Misjka

Na een lange asielprocedure mag de negenjarige Afghaanse Roya met haar ouders en drie oudere broers definitief in Nederland blijven. Ze krijgen een eigen huis, en bij een eigen huis hoort ook een huisdier, vindt Roya. Dat huisdier is een schattig wit dwergkonijntje met de naam Misjka. Iedereen is dol op Misjka en de liefde is wederzijds want “hij beet in alle vingers (…).” Misjka wordt een klankbord voor de familie, en maakt vooral bij Roya-die-nooit-huilt onverwachte emoties los. 

Wat valt er veel te ontdekken in dit subtiel gelaagde verhaal. In enkele fijnzinnige maar bijzonder rake zinnen wordt het diepmenselijke gemoed van Roya en haar familie geschetst. Zoals in het veelzeggende “Op een dag lag mama op de bank. Dat deed ze als ze last had van hoofdpijn of van herinneringen.” Roya zelf “was goed geworden in ergens weggaan en ergens anders weer beginnen.” Over hun onverwerkte, lange en gevaarlijke reis naar Nederland durft niemand te praten, tot Misjka en Roya dan toch een aanzet geven. Dat klinkt als een beladen thema, maar Misjka die plast en poept waar het niet mag en de onbevangen maar scherpzinnige verteller Roya zorgen regelmatig voor een speelse en grappige toets. De manier waarop de drie broers over hun kleine zus waken is dan weer hartverwarmend. Subtiliteit is de stille kracht in dit ontroerende, empathische en actuele verhaal over een vluchtelingenfamilie.

Die subtiliteit zien we ook in de dertien tekeningen en cover van Annet Schaap. Ze ogen eenvoudig en sober met weinig details, een neutrale achtergrond en een beperkt aantal gedempte kleuren als bruin, groen en rood. Voorbij die bedrieglijke eenvoud zijn ze expressief en vol emotie, in het bijzonder de tedere portretten van elk familielid met Misjka in de armen.

Misjka is geïnspireerd op het dwergkonijntje van Anoush Elman, een Afghaanse vluchteling met wie Edward van de Vendel al eerder De geluksvinder schreef. Volwassenen zijn alvast vol lof over Misjka, en het boek won onder meer de Boon Literatuurprijs 2023 en een Zilveren Griffel. Het is ook genomineerd voor de Leesjury. Reuzebenieuwd of kinderen even enthousiast zullen zijn over deze parel.