Piraten in de straat

‘Suf-aan-Zee’. Wat moet je van een dorp met zo’n naam verwachten? Met die verwachtingen wordt al meteen op de schutbladen een spel gespeeld. Binnen het kader van een opengerold perkament rijdt onder een dreigende hemel een piratenschip het dorp in.
Bij het eigenlijke begin van het verhaal wordt het dorp in tekst en beeld getypeerd als ‘supersaai’. Op de dubbele pagina wachten suffe mensen in weer en wind op de bus. Toch zorgen enkele details voor wat spanning: twee mannen lijken verdacht veel op piraten met hun volle baarden, ooglapje en doodshoofdketting. Op een van de ruitjes van het bushokje is een piratenvlag getekend en wie heel goed kijkt, ziet een doodskop op de doos ontbijtgranen in een boodschappentas. De lezer weet: supersaai kan niet blijven duren. De volgende prent voert de spanning nog even op: het huis naast Sanne is verkocht, haar ouders hopen op een keurig gezinnetje, maar de zin eindigt op ‘Of …’ Achter de huizen doemen de masten van een piratenschip op. Als je dan de bladzijde omslaat, zit je meteen middenin het avontuur. Naast het huis prijkt het gehavende schip in een fel licht. En er valt van alles te ontdekken: een knuffel in de vorm van een octopus, een doodshoofd, iemand die een put graaft in de tuin… en Sammy natuurlijk. Het is meteen duidelijk dat die een boontje heeft voor Sanne. Niet alleen hun namen lijken op elkaar, in de klas spreken hun blikken boekdelen en verder blijken zelfs hun hond en kat iets voor elkaar te voelen.
Intussen ergeren de brave burgers van Suf-aan-Zee zich steeds meer aan het woeste piratengezin. Ze wassen nooit hun auto en ze knippen nooit hun heg, ze hebben rotte tanden en vuile nagels en ze stinken. Op de illustraties worden deze uitspraken van de volwassenen meteen ondergraven door die van de kinderen: Sanne (met ooglapje en houten zwaard) zegt tegen Sammy dat hij heerlijk ruikt.
Als de piraten ook nog eens overal putten graven, loopt de spanning op. Maar net die putten zullen uiteindelijk voor een fantastische ontlading zorgen, waardoor de mening van de dorpelingen over de piraten helemaal kantelt. Op de schutbladen achteraan kan het verhaal opnieuw beginnen: het piratenschip vaart met bolle zeilen richting kust, maar de lucht is niet meer dreigend zoals bij het begin.
De prenten van Jonny Duddle zijn bijzonder dynamisch. De tekst is passend gedrukt in hoekige letters en staat lang niet altijd keurig horizontaal. Het formaat van de prenten wisselt voortdurend: soms beslaat een prent een enkele of dubbele pagina, soms geven meerdere prentjes op een blad een tijdsverloop aan. Net voor de apotheose moet je een dubbele pagina openvouwen, waardoor je te zien krijgt wat de piraten verborgen hielden. Ten slotte versterken ook de expressieve, felle kleuren, de verschillende kaders en de karikaturale tekenstijl het levendige karakter van de prenten.
De tekst is op rijm, in een sterke vertaling van Bette Westera. Zij slaagt erin om ook het meeslepende ritme doorgaans goed weer te geven, wat ook de lezer en luisteraar op sleeptouw neemt. Een paar keer klinkt een rijmcombinatie zwakker (‘We laten graag voor iedereen/ iets achter in de straat./ Iets moois, waardoor men ons/ een beetje meer waarderen gaat.’), maar die paar schoonheidvlekjes kunnen de pret nauwelijks bederven.
[Jan Van Coillie]