Victoria Vilein : het juweel van de keizer

In de broeiende onrust die uiteindelijk resulteert in de Belgische revolutie maken we kennis met de verwaande Victoria, dochter van gravin Vilain Quatorze. Victoria heeft haar bijnaam niet gestolen. Ze is roekeloos, verwend en onhebbelijk in de manier waarop ze met de mensen rondom haar omgaat. Ze heeft de gave om te kunnen spreken met dieren, maar die benadert ze maar een tikkeltje minder hooghartig. Als ze in het tumult wordt overgeleverd aan de zorgen van de Cabooters in kasteel Wissekerke, ontdekt ze samen met haar Brusselse muizenvriend Klaver dat de Cabooters verwikkeld zijn in een frauduleus schandaal. Samen met het brede netwerk aan dierenvrienden dat ze opbouwt in en rond het kasteel bedenkt Victoria een plan om de kasteelbewoners en de omliggende dorpen te redden van een dreigende hongersnood. Het prachtige juweel dat haar moeder als hofdame van Napoleon ontving zal daarin een sleutelrol spelen.

Maartje van der Laak schreef met dit boek een historisch verhaal op kindermaat dat heel wat meegeeft over de grondslag van de democratie. De groep dieren die Victoria weet samen te brengen evolueert naar een heuse Raad. Door gestemde afspraken vast te leggen op velijn worden wetten vastgelegd – en wordt vileine Victoria 'Victoria Velijn'. De personages en locaties in het verhaal zijn overigens gebaseerd op historische feiten. Zo behoorde de familie Vilain Quatorze tot de meest prominente adellijke families ten tijde van de Belgische revolutie en zette Victoria's broer zijn handtekening onder de eerste Belgische grondwet. Het decor van het verhaal, het imposante kasteel van Wissekerke, kan je trouwens nog steeds bezoeken in Bazel en herbergt het museum ‘Vilain XIIII’. 

In een nawoord reflecteert de auteur over de historische feiten die haar fictieve verhaal leven inbliezen. Daarmee kadert ze verhaalelementen in een actuele geschiedenisles die de geïnteresseerde lezer zeker zal helpen om tot diepgaander begrip te komen. Het boek kwam met veel zorg tot stand dus, en dat is ook merkbaar aan de uitgave. Die is aantrekkelijk vormgegeven met zwarte tussenbladen en ondersteunende zwart-wit tekeningen van Kristien Dieltiens. Jammer dat de aaneenschakeling ongeloofwaardige gebeurtenissen mijn leeservaring in de weg zat. De klopgeesten op zolder blijken bijvoorbeeld twee weeskinderen uit Egypte te zijn. En hoewel ze nog maar drie maanden in België zijn, spreken ze toch al een aardig woordje Nederlands. Tijdens het offensief zetten ganzen op commando en succesvol keutels in als munitie en wordt er met bloemkolen en erwten geschoten in een strijd tegen hongersnood. De afwikkeling van het verhaal verloopt bovendien eerder abrupt. Victoria's moeder, bijna afwezig in het verhaal, gaat quasi zonder tegenstribbelen mee in het moeilijk te geloven verslag van Victoria over het beleg van Wissekerke. De vraag is natuurlijk of ook 11-jarigen over zoveel onwaarschijnlijkheid zouden struikelen.