Angèle de verschrikkelijke

Een druk kind wordt door ouders en andere opvoeders wel eens als 'wervelwind' getypeerd. In dat opzicht biedt het ongewone perspectief van Angèle de verschrikkelijke, waarin een orkaan de hoofdrol speelt, misschien meer identificatiemogelijkheden dan je op het eerste gezicht zou denken.
De kleine Angèle wordt op een zonnige dag ergens boven de oceaan geboren en heeft meteen 'vreselijk veel zin om brokken te maken'. Aanvankelijk lijkt niemand de orkaan op te merken, tot ze zich boos maakt en overal chaos aanricht. Alleen, de media en het grote publiek geven haar een andere naam ? een jongensnaam bovendien: Zébedé. Angèle wordt nu pas écht woedend!
Tegelijk met het verhaal in de tekst ontspint zich in de illustraties een ander verhaal, over het jongetje dat een vlieger oplaat, zelf mee de hoogte ingaat en dankzij de orkaan dagenlang in de lucht blijft. Met zijn overtuigende vliegkunsten wint hij een medaille én de aandacht van pers en publiek. Vanzelfsprekend willen vele anderen hem volgen... Ook de lezer kan dat, want op de schutbladen wordt op millimeterpapier geschetst hoe je verschillende soorten vliegers maakt. Het is maar een van de vele visuele extra's. Een rondvliegende boot heet 'Marie-Louise', vliegtuigen en auto's dragen het logo van de uitgeverij, de bladen van sanseveria's worden door de voorbijgaande storm gevlochten... Met deze visuele humor en verwijzingen allerhande richt Bert Dombrecht zich niet alleen tot kinderen vanaf vijf jaar, maar ook tot de (mee)lezende volwassene. De illustraties in potlood en acrylverf vullen telkens de hele pagina, waarop de tekst in een originele, 'getekende' letter is gezet. De tekenstijl speelt met de grenzen tussen mooi en lelijk, kinderlijk en 'volwassen', fotografisch en karikaturaal.
Het verhaal uit de tekst lijkt in eerste instantie wat dunnetjes. Wie een informatieve achtergrond over orkanen verwacht, komt bedrogen uit, en ook wie een spannend verhaal over chaos en vernieling zoekt, is niet meteen aan het juiste adres. De tekst speelt in op het vraagstuk van de identiteit en de woede die het gebrek aan (h)erkenning kan veroorzaken. Tine Mortier beschrijft dit in zorgvuldig afgewogen zinnen, die in stijl geen onnodige knieval maken voor het jonge publiek. Beeldende beschrijvingen en snedige actie wisselen elkaar af. 'Haar staart trok diepe sporen in de rijpe tarwe en plukte heesters en struiken kaal. Spechten, egels en lieveheersbeestjes maakten zich voor haar uit de voeten en konijnen kozen het hazenpad. "BOE!" Angèle grinnikte en stormde nog wat harder.'
Het boek wordt pas echt leuk als de lezer erin slaagt de puzzel van woord en beeld samen te leggen en vaststelt dat alles op een misverstand berust: niet de orkaan Angèle wordt gefotografeerd, gefilmd en toegejuicht, maar wel het vlieg(er)ende jongetje Zébedé. De complexe compositie van het verhaal en de eigengereide tekenstijl maken dat Angèle de verschrikkelijke zijn aantrekkingskracht niet meteen prijsgeeft, maar die pas gaandeweg verdient. Het boek dwingt meerdere lezingen af, die het door de vele details en goede tekst moeiteloos doorstaat. Een aanrader voor de oudere kleuter en zijn voorlezers. [Frauke Pauwels]