Wat een lef!

Wat een lef! van Monique van der Zanden en Loes Riphagen is een fris uitziend boek met speelse tekeningen. Het vertelt een uit de hand gelopen dagelijkse gebeurtenis vanuit kinderogen. Wanneer Eef met haar mama met de bus naar oom Bas gaat, kan ze nog niet vermoeden welk avontuur haar onderweg te wachten staat. De kip van boer Gijs zit naast haar en ontsnapt uit haar doos, waarna de kat van de slapende Nel achter de kip aan rent. Terwijl de kip door de bus loopt, gaat ook Bul de hond zich er mee moeien en probeert de kat te bijten. Zo wordt het in de bus algauw één grote chaos. Er zit echter ook een bij in de bus, die de paniek compleet maakt. De dieren gaan geschrokken terug naar hun baasje, maar Eef houdt het hoofd koel en helpt de bij voorzichtig door het raam naar buiten. Op deze manier eindigt dit energieke verhaal op een knap hoogtepunt.
Dit boek voor eerste lezers maakt deel uit van de reeks ‘Maan roos vis’ van de gelijknamige schoolleesmethode van uitgeverij Zwijsen. Er worden enkel woorden van maximaal drie klanken gebruikt, van het type medeklinker-klinker-medeklinker. Het boek is dus geschikt om zelfstandig te lezen na amper enkele weken leesonderwijs. Er komen ook geen hoofdletters in voor en de zinnen zijn maar twee tot zeven woorden lang. Van der Zanden gebruikt dus eerder een punt in plaats van een komma, met soms onechte zinnen als gevolg: ‘de kip is dol. de kat ook. en bul!’. Dit is een van de nadelen van de beperkingen van de onderverdeling in AVI-niveaus, maar echt hinderlijk is het voor de beginnende lezers niet. Van der Zanden is er ondanks de strikte regels opnieuw in geslaagd om een rijk en spannend verhaal te maken op kinderniveau.
Op elke bladzijde vind je kleurrijke schilderijtjes waarop een hapklaar stuk van het verhaal netjes gepresenteerd wordt. Op deze sprekende prenten schilderde Riphagen fijn afgelijnde personages op grote heldere kleurvlakken met enkele fraaie details zoals sproetjes, rondvliegende veren of een meekijkende knuffelbeer in de jaszak. Hoewel de opvallend grote, ronde ogen, de maanvormige monden en de soms al even kromme armen en benen niet echt waarheidsgetrouw zijn, stoort dit niet en benadrukt het juist de speelsheid van het verhaal.
Eef is weliswaar de spilfiguur in het boek, maar toch is zij niet de verteller. Het verhaal wordt verteld uit het perspectief van een buitenstaander, als het ware door de ogen van een geïnteresseerde vlieg – of bij – die alles van op een korte afstand meemaakt. Het lijkt zo alsof je er zelf bij bent. Ook de ik-persoon wisselt telkens onopvallend, omdat het steeds diegene is die aan het woord is. Wat een lef! vertelt niet alleen een verhaal, maar benoemt ook de afgebeelde mensen en begrippen met korte woorden. Dit kan handig zijn om de meest gebruikte woorden al in te oefenen voordat het hele verhaal gelezen wordt. Er worden ook dingen benoemd die niet expliciet vermeld worden in het verhaal, maar die verduidelijken of verlevendigen vaak de vertelde situaties. Ook de verpersoonlijking van de dieren en andere personages, zoals de erg vriendelijke buschauffeur Pim, zorgt ervoor dat het verhaal vertrouwd aanvoelt. [Katrien Maes]