Alles komt goed : roman

‘Alles komt goed’ is een zin die mensen zichzelf of iemand anders wel eens durven wijsmaken wanneer alles lijkt mis te gaan en ze de controle over de situatie kwijt zijn. Een nogal absurde redenering, die ons de geruststellende illusie bezorgt dat de ontregelende gebeurtenissen deel uitmaken van een groter plan (een plot) met een happy end. Met die slagzin als titel op de cover wil Rob van Essen allicht ook de lezers van zijn nieuwe roman geruststellen, die net als de twee hoofdpersonages niet altijd goed weten waar ze het hebben. is een geestige en doordachte ideeënroman over het absurdistische bestaan en over hoe mensen de wereld interpreteren en betekenis geven met behulp van hun eigen logica.Laura en Rudolf, een koppel, zijn twee mensen zoals jij en ik, met hun eigen problemen, hun eigen voorgeschiedenis en hun eigen karakter. Ze hebben een gewone job en leiden een vrij normaal leven, tot een aantal niet te bevatten gebeurtenissen beide personages gedurende een week helemaal ontregelen. Zonder goed te beseffen wat er gebeurt, komt Laura op het politiebureau terecht: omdat ze haar dementerende vader heeft laten natregenen. Onderweg naar Laura geeft Rudolf om onduidelijke redenen een klap aan een spastische jongen in een rolstoel. Door zijn verwarring rijdt hij met zijn auto van de baan en gaat over de kop. Hij wordt wakker in een huis waar de spastische jongen blijkt te wonen, en dat bovendien erg doet denken aan Woudrust, de kostschool uit zijn jeugd. Het is alsof beide personages plots terechtgekomen zijn in een parallelle wereld, die heel sterk lijkt op de werkelijkheid die ze kennen, maar waarin alles een kwartslag is gedraaid, waardoor een bevreemdend effect ontstaat. ‘[A]lsof het bord een grens markeerde en er nu een andere wereld begint’, meent Rudolf, een wereld die zo nu en dan ‘een corrigerende tik’ kan gebruiken.In die wereld weten de personages niet goed wat hun allemaal overkomt en waarom. ‘Ze is van plan het licht uit te doen, maar in plaats daarvan pakt ze haar tas en loopt ze naar de deur.’ Allebei hebben ze het gevoel personages te zijn in een film waarvan ze het scenario niet kennen. Rudolf maakt een vergelijking met ‘films die een menselijk drama behandelen en opeens een licht surrealistische wending nemen’. Toch proberen ze logische verklaringen te vinden voor de situaties waarin ze terechtkomen, wat vaak grappige passages oplevert. ‘Hij is dood en dit is zijn hiernamaals. Het verklaart alles, bergen die wolken worden, het huis waar hij nooit eerder is geweest en waarin hij de weg kent, alles wat echt en niet echt is, de vreemde stemming, de rust in zijn hoofd.’ Er is echter niet overal een logische verklaring voor te vinden, maar Laura en Rudolf lijken te berusten in hun lot. ‘Dit is blijkbaar zijn huidige opdracht.’De ervaring die de personages doormaken weet Van Essen ook heel knap over te brengen op de lezer. De personages twijfelen voortdurend aan zichzelf, aan wat ze doen en gedaan hebben, zodat het onmogelijk wordt om uit te maken wat er werkelijk gebeurt en wat er gebeurt in de verbeelding van de personages. De logica van de lezer schiet dan ook af en toe tekort of gaat misschien zelfs de wilde toer op om alsnog de rationele controle over het verhaal te bewaren. En wanneer we toch even flink de kluts kwijt zijn en ons afvragen wat hier in hemelsnaam de zin van is? Dan lezen we rustig verder, want ‘alles komt goed’. [Mieke Opstaele]