13

Pieter Aspe is een fenomeen. Sinds hij in 1995 debuteerde met Het vierkant van de wraak heeft hij een uiterst succesvolle serie politieromans geschreven die voordien alleen geëvenaard werd door Geeraerts' reeks rond Vincke en Verstuyft. Ook Aspes hoofdfiguren, Van In en Versavel, zijn door de wol geverfde speurders die de moeilijkste misdaden oplossen. Daarnaast beschikken ze over een kwaliteit die de speurders van Geeraerts nagenoeg ontberen; ze zijn komisch. Ze lijken wel de Laurel en Hardy van de misdaadbestrijding. Vooral Van Ins niet aflatende avonturen met het vrouwelijke geslacht, zijn stormachtige relatie met zijn verloofde Hannelore Martens, zijn gezonde afkeer van alles wat nouveau riche , snobistisch en incompetent is én zijn rol als vooraanstaand aandeelhouder in de brouwerij Moortgat, makers van Duvel, benaderen soms de pure slapstick. Zijn aantrekkingskracht put Van In vooral uit het feit dat hij een echte Bourgondiër is. Hij is geen getormenteerde speurder, maar een man die de bucolische kanten van het leven weet te waarderen. En hij heeft een zeer actief seksleven, iets wat vele andere speurders, denk aan Poirot of Morse, niet kunnen zeggen.

In Dertien , het evenveelste deel uit de reeks, is commissaris Van In in de ban van de ring. Niet de boeken of films rond de Hobbits van Tolkien houden hem bezig, maar de keuze van het sieraad dat hij aan de vinger van zijn verloofde zal schuiven. Alleen komt hij er niet toe om die ring mee te gaan kiezen, want Brugge wordt (opnieuw) geteisterd door een reeks misdaden. Op korte tijd worden drie mannen vermoord, allemaal op de plaats waar ze voor het eerst de lichamelijke liefde exploreerden met hun latere echtgenote. Er blijkt zowaar een vrouwelijke seriemoordenares in Brugge rond te waren. Ze heeft het gemunt op mannen die het niet zo nauw nemen met de huwelijkstrouw. Ook Pieter van In, notoir genieter van vrouwelijk schoon, wordt een doelwit.

DE plot die Aspe deze keer heeft verzonnen, is niet meteen de sterkste uit de reeks: te ver gezocht en daardoor nogal ongeloofwaardig. Het niet aflatende spel van aantrekking en afstoting tussen Van In en zijn toekomstige vrouw bereikt in dit deel een voorlopig hoogtepunt, Van Ins nakende gelofte van trouw wordt danig op de proef gesteld, een vrouwelijke collega legt hem het vuur aan de schenen en er duiken enkele ex-liefjes en een ex-vrouw op. Die amoureuze perikelen leveren altijd vlot leesbare en soms komische passages op.

Voor wie al de vorige boeken heeft gelezen, zijn heel wat situaties in Dertien erg herkenbaar. Dat is tegelijk de kracht en de zwakte van de reeks. Het is de verdienste van Aspe dat hij in acht jaar een reeks memorabele personages heeft gecreëerd. De VTM-serie die eraan komt, met onder meer Herbert Flack als Van In, Lucas van den Eynde als Versavel en Francesca Vanthielen als Hannelore, zal die personages ook een gezicht geven.

Tegelijk krijg je de indruk dat de speelruimte voor Aspe verkleind is. De onderliggende verhoudingen tussen de hoofdrolspelers liggen zo vast als de relatie tussen Lambik en tante Sidonia. Van In en de zijnen beginnen daadwerkelijk steeds meer op stripfiguren te lijken. De verrassing is weg. Soms geeft Aspe de indruk dat hij zijn personages best andere, meer gedurfde wegen op zou willen sturen, maar dat hij het niet durft. Aspe is een kleine middenstander en hij moet de winkel draaiende houden. Dat doet hij naar behoren. Maar hij is nu in een positie gekomen waarbij hij zijn duizenden lezers zou kunnen meenemen op een échte ontdekkingstocht. Dat hoeft geen radicale verandering te zijn, Van In heeft een kinderlijk rebels karakter. Maar er zit nog zoveel in hem dat niet ontdekt is. Laat hem alstublieft met een wellustige blik naar vrouwen blijven kijken, maar toon ons het volledige plaatje van de man achter de speurder. Op het einde van dit verhaal worden dan toch ringen gekocht, zodat de trouwpartij in deel veertien kan doorgaan. Benieuwd wie er dan roet in het eten gooit.