DealersDochter : roman
Astrid Roemer
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Op transport |
Prometheus, 2017 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 14022 |
Maria Vlaar
rt/aa/17 m
Roemer balt de familiegeschiedenis samen in twee feesten: een kerstfeest in het ouderlijk huis van de vijf kinderen die de middengeneratie van de familie vormen en aan het slot van de novelle het huwelijksfeest van de bejaarde Hilde en haar verloofde.
Vader August, de broer van Hilde, stelt voor het eerst na de dood van zijn vrouw Eva zijn landhuis in Friesland tijdens de kerstdagen open voor zijn zus en zwager, zijn drie dochters en twee zonen, hun echtelieden, de kleinkinderen en hun partners. Zelfs zoon Benjamin, Eva's buiksluiter, is overgekomen uit de Alpen. Het draait in de familie allemaal om de oudste van de zussen, de hartchirurg Olga, en haar erotische uitstraling. De familie is hoogst verbaasd dat ze komt opdagen met haar nieuwe echtgenoot Angus. De zoveelste vent waarin ze 'energiek verdwijnt om er weer opgebrand uit te komen', vraagt iedereen zich af? Hij wordt met een mengeling van afkeer en beleefdheid ontvangen; de onberekenbare Olga wordt met een aan verliefdheid grenzende bewondering bejegend. Haar labiele geestelijke toestand, tragische geschiedenis van misbruik en drugsverslaving, en avonturen met mannen, waaronder haar huwelijk met een neuroloog die haar stalkt, worden langzaam ontrafeld en in verband gebracht met andere littekens die de familie te dragen heeft, zoals de nooit opgehelderde verdwijning van Augusts Zwitserse moeder Victoria in 1957. 'Een vrouw kan een schoonheid zijn tot in de plooien van haar geslacht, maar dat maakt haar nog niet tot een soort alleseter', schrijft Roemer met subtiel venijn over Olga.
De familie, vloeiend in Duits en Frans en met half-Joodse vertakking, is van een ouderwetsheid die zelden voorkomt in de Nederlandstalige literatuur. Mannen in smoking, vrouwen met oorbellen, allemaal met topbanen en veel geld, en drie man huispersoneel, onder wie de zwarte man Lucienne, die de apartheid in Zuid-Afrika ontvluchtte en zijn bestaan te danken heeft aan August. Hij zet de kerstboom op en verzorgt de familie tijdens de begrafenis waarop het kerstfeest uitdraait.
Het is alsof je in een Nederlandse remake van de Deense film Festen van Thomas Vinterberg bent terechtgekomen. De stamboom van de bonte stoet familieleden voorin het boek is bepaald geen overbodige luxe, maar de uitgeverij had de stamboom wel moeten laten kloppen, en had Roemer ervoor moeten behoeden dat kleinzoon Harmen op pagina 90 ineens Ted heet en dat ze het wereldberoemde taleninstituut van de nonnen in Maastricht in plaats van Vught plaatst.
Seksuele vrijheid
Wie iets van Astrid Roemer weet (zeventig jaar inmiddels, van Surinaamse afkomst, in de jaren 80 feministisch auteur, en in 2016 winnares van de P.C. Hooftprijs) herkent haar thema in Olga en haar driekwartsmaten: onderdrukking van de vrouwelijke seksualiteit binnen het huwelijk. De suggestie dat Olga, maar ook haar grootmoeder Victoria lesbisch zouden zijn, wordt echter op elegante manier omgebogen. Het gaat Roemer niet om homoseksualiteit, maar om seksuele vrijheid, de vrijheid om uit je familieverband te spatten en 'de hartstocht voor een wildvreemde' op te zoeken.
In ieder van de 66 scènes die de roman vormen wordt een stem van een van de feestgangers toegevoegd, of een levensverhaal in soms maar drie, vier zinnen uitgebeeld, of de plot aangescherpt, of het portret van een van de familieleden verfijnd in soms prachtig zangerige zinnen die verwantschap tonen met Margriet de Moors associatieve stijl. Bijvoorbeeld van schoonzoon Angus, 'zijn stembanden geknakt door de temperatuur van zijn hart'. Niet alles word opgelost: zo blijft een postume brief van moeder Eva aan haar dochter Olga ook voor de lezer ongelezen. Roemers dosering is haarscherp, tot aan het onverwachte slotakkoord van deze complexe compositie toe. Haar stijl is bijzonder: ze gebruikt veel korte zinnen zonder persoonsvorm, schuurt tegen de Nederlandse grammatica en woordvolgorde aan en plaatst gewaagde perspectiefwisselingen, soms per zin. Dat zet het lezen onder spanning en geregeld moet de lezer een alinea hernemen, omdat alles er zo gecondenseerd staat. Maar het klikt precies passend in elkaar in deze geserreerde novelle.
Prometheus, 124 blz., 18,99 € (e-boek 10,99 €).
Drs. Yura Hollander
De Surinaams-Nederlandse schrijfster (1947) won in 2016 de P.C. Hooft-prijs voor haar omvangrijk oeuvre bestaand uit poëzie, toneelstukken, verhalen en romans. In deze roman komt een grote, welgestelde familie met Kerst bijeen. De rode draad in het verhaal vormt de levensgeschiedenis van dochter Olga, een ingewikkelde vrouw met psychische problemen door gebeurtenissen uit het verleden en een desastreuze liefdesrelatie. De spanning zit in het feit dat de context van het verhaal door een niet-chronologische opbouw niet meteen bij aanvang van de roman duidelijk is. Integendeel: de lezer voelt tijdens het lezen steeds meer het dreigende noodlot met betrekking tot Olga en haar huidige echtgenoot, door aanwijzingen die zijn op te maken uit de gedachtegang en situatieschets vanuit verschillende personages. Er staat iets te gebeuren, maar wat en waarom? Intussen schetst Roemer op fascinerende wijze nog eens de geschiedenis van de gehele familie, waarbij het thema ‘verwantschap’ een zeer belangrijke plaats inneemt en de identiteit van personages zich langzaam uitvouwt. Thematisch en qua opbouw een vrij ingewikkelde, literaire roman, vooral geschikt voor lezers die bekend zijn met literatuur.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.