Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Oevers, 2022 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : KIEL |
ARhus - afdeling Rumbeke
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Oevers, 2022 |
VOLWASSENEN : ROMANS : KIEL |
Besprekingen
Het beest in Belle
John Vervoort
ob/kt/22 o
Wie het eerste hoofdstuk van Mijn mannen van de Noorse Victoria Kielland leest, kan niet anders dan in absolute bewondering staan voor de manier waarop zij beschrijft hoe Brynhild, 'zeventien jaar en gloeiend', haar seksualiteit ontdekt en opgaat in de extase met de erfgenaam van de rijke Noorse familie waar zij in 1876 als dienstmeisje werkt. Elke haarscherp geformuleerde zin siddert van de lust en de begeerte. Die gulzige ontdekking van wat zij aanvoelt als pure passie, loopt fout af. Even later zit ze op de boot naar Amerika en gaat ze haar oudere zus achterna. Daar zal zij andere mannen ontmoeten, trouwen, kinderen krijgen en het noodlot ondergaan, onder meer wanneer haar huis afbrandt. En daar zal zij ook beginnen te moorden.
Kielland (37) noemt haar tweede roman haast achteloos een 'literaire fantasie' die ze losjes baseerde op het leven van Belle Gunness (1859-1908), die minstens vijftien en wellicht meer dan veertig mensen vermoordde. Daar waren een paar echtgenoten bij, mannen die ze had leren kennen via contactadvertenties maar ook kinderen en minstens twee vrouwen. Ze werd nooit formeel aangeklaagd en hoe ze stierf is onduidelijk. Ze zou zijn omgekomen bij een brand, maar velen vermoeden dat ze die in scène zette, want de teruggevonden menselijke resten leken niet die van de forse vrouw die Belle was. In ieder geval werd ze daarna nooit meer gezien.
Zoektocht
Mijn mannen is allesbehalve klassieke true crime over een notoire seriemoordenaar. Kielland vertelt het verhaal niet rechtlijnig en wil zeker geen literaire journalistiek bedrijven. Ze focust volledig op de innerlijke leefwereld van Belle, zoals het hoofdpersonage zich laat noemen wanneer ze in de VS aankomt. Mijn mannen is vooral een diepgravende zoektocht naar de manier waarop Belles ideeën zich vormden, gevoed door haar ervaringen en wat er van haar als vrouw, echtgenote en moeder werd verwacht in de harde pionierswereld waarin ze overeind probeerde te blijven en waarin vooral met de Bijbel gezwaaid werd als leidraad voor een zuinig leven. De buitenwereld mag dan denken dat zij een kille moordenares was die mannen in de val lokte om bijvoorbeeld het verzekeringsgeld op te strijken, waar Kielland vooral op focust is de vraag waarom het zo spookt in haar brein. 'Wat voor een mens ben jij?', vraagt Belle zichzelf vaak angstvallig af. In zinderend proza, dat in lange alinea's beschrijft hoe Belle worstelt met alle verwarrende gevoelens, luidt de centrale vraag of je kan doden uit liefde, want: 'Wie liefheeft met heel zijn wezen, zal de liefde nooit overleven.'
Een roman moet geen eenduidige antwoorden geven op complexe vragen. Wat deze rijke en aangrijpende roman wel doet, is zo diep mogelijk proberen te komen bij de kern van een mens die worstelt met wat zij de wereld en zichzelf aandoet. Mijn mannen is een literaire prestatie van het hoogste niveau.
Vertaald door Michal van Zelm, Oevers, 204 blz., 21 €. Oorspr. titel: 'Mine Menn'.
De boerderij van Blauwbaard
Laurent De Maertelaer
ua/an/03 j
*****
De stoffelijke overschotten van tien in stukken gesneden mannen, drie verkoolde kinderlijkjes en een vrouw zonder hoofd. De politie wist niet wat ze zag toen ze na een brand op een varkensboerderij in LaPorte, Indiana het terrein afzocht. Was die onthoofde vrouw Belle Gunness? De Noors-Amerikaanse emigrante, bekend als Hell's Belle, ging de geschiedenis in als één van de beruchtste seriemoordenaars van de Verenigde Staten. Zij was de eigenares van de boerderij, maar niemand kon met zekerheid zeggen of ze in de brand was gebleven, dan wel of ze haar eigen dood in scène had gezet.
Belle Gunness werd in 1859 geboren als Brynhild Paulsdatter Størset en groeide op in het Noorse plaatsje Selbu. Vanaf haar 14de werkte ze als dienstmeisje op een boerderij, maar ze hoopte op korte termijn naar haar zuster Nellie in Chicago te kunnen reizen. Daar aangekomen veranderde ze haar naam eerst in Bella, later in Belle. Tussen 1884 en 1908 heeft Gunness minstens veertien mensen vermoord, het merendeel mannen, die ze naar haar boerderij lokte met de belofte dat ze met hen zou trouwen. Ze vergiftigde haar slachtoffers, hakte de lichamen in stukken en begroef ze bij de varkens.
In 'Mijn mannen', haar tweede roman, schetst de Noorse Victoria Kielland een ijzingwekkend portret van Amerika's eerste seriemoordenares: hoe kon een eenvoudige dienstmeid uitgroeien tot een moorddadig monster? Het verhaal van de vrouwelijke Blauwbaard is al verteld in films, romans, podcasts en op plaat, maar daarin ligt de focus telkens op sensatie. Kielland blijft ver weg van de conventionele true crime en wil documenteren noch fictionaliseren. 'Mijn mannen' noemt ze zelf een 'literaire fantasie'.
Kielland wil in eerste instantie achterhalen waar Belles woede vandaan komt. Wat is de kiem van haar gedrag? Ze stelt scherp op wat Belle beweegt, op wat er omgaat in haar hoofd. Indrukwekkend is de manier waarop de historische figuur en haar demonische, innerlijke wereld evenwichtig worden verbeeld. De gruwelijke feiten blijven op de achtergrond, de lezer vangt slechts glimpen van de moorden op.
'Wat voor mens ben jij?' vraagt de dolgedraaide vrouw zich tot drie keer toe af. Kielland maakt van Belle eerder een tragische dan een wreedaardige figuur. De vertelstem in 'Mijn mannen' getuigt van een vreselijke eenzaamheid. De schrijfster laat in het midden of Belles falende vermogen om goed van kwaad te onderscheiden het gevolg is van een trauma uit haar jeugd (een affaire met een boerenknecht die eindigde in een dramatische miskraam), of nog eerder aanwezig was: 'Hoe moest ze dit overleven, de pijn en het geluk, alles wat naast elkaar bestond?' Als een mantra herhaalt Belle haar ontspoorde verlangen: 'Wie liefheeft met heel zijn wezen, zal de liefde nooit overleven.' Ze zoekt tevergeefs houvast bij een boosaardige god en bij haar zus, maar iedereen kijkt weg van de 'kleine, grote B'.
De uitzonderlijk expressieve en zintuiglijke schrijfstijl maakt van 'Mijn mannen' dwingende lectuur. De beeldrijke precisie in Kiellands zinnen is adembenemend. Wat onderhuids broeit, suggereert ze gebald en efficiënt. Ze graaft zo diep in Belles psyche dat je soms vergeet waartoe het ontaarde hoofdpersonage in staat is.
De Noorse heeft drie jaar aan 'Mijn mannen' gewerkt en een groot deel op haar mobiele telefoon geschreven. Het resultaat is een kundig geslepen diamant. Kielland is een groot talent en nu al een absolute aanwinst voor de literatuur.
Bookarang
Een op waarheid gebaseerde psychologische roman over Belle Gunness, Amerika’s eerste vrouwelijke seriemoordenaar. Zij emigreerde, toen nog Brynhild geheten, eind negentiende eeuw van Noorwegen naar Amerika. Na haar dood werd zij verdacht van ten minste veertien moorden, nadat de lichamen om en nabij haar huis in La Porte, Indiana, werden gevonden. Victoria Kielland schetst een portret van een gebroken geest, over teleurstellingen en afgronden, over wie mag leven en sterven. In talige stijl geschreven. Met name geschikt voor een literaire lezersgroep.Victoria Kielland (1985) is een Noorse auteur. In 2022 won zij de Dobloug-prijs, voor Zweedse en Noorse schrijvers met literair onderscheidend werk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.