Suikerdood

Unni Lindell (1957) is een Noorse schrijfster van romans, jeugdboeken en thrillers. Haar misdaadromans met de wat traditioneel ingestelde inspecteur Cato Isaksen, zoals Boeman en vooral het mooie Honingval, die worden verfilmd, zijn ook in het buitenland succesvol. Dat komt niet alleen door Lindells vermogen om psychologisch gecompliceerde familiedrama’s gedetailleerd te ontleden, maar vooral omdat bij haar de evocaties van de personages en allerlei relatiegevoeligheden (animositeit, gebrek aan vertrouwen, afgunst, haat, woede) van groter belang zijn dan de uiteindelijke (oplossing van de) misdaad. Dat blijkt ook weer uit Suikerdood, dat een wat rommelig begin heeft, alsof de schrijfster niet goed haar draai heeft kunnen vinden, maar zich daarna ontwikkelt als een krachtig verhaal over een veelomvattende gezinstragedie. De 24-jarige obesitas-patiënte Kari Helene Bieler, nauwelijks bekomen van een getraumatiseerde jeugd, herinnert zich plotseling dat zestien jaar geleden haar tien maanden oude broertje niet aan wiegendood is overleden, maar dat er zich iets heel anders afgespeeld moet hebben. Maar wat precies en waarom? En wat heeft een vaag besef van poedersuiker daarmee te maken? Het hoofd van de landelijke recherche, Martin Egge, heeft een afspraak met Kari op een verlaten industrieterrein, maar voordat hij haar kan spreken wordt hij door een auto aangereden en zwaargewond in het ziekenhuis opgenomen. Hij overlijdt daar een tijdje later, maar merkwaardigerwijs niet ten gevolge van het ongeluk, maar door verstikking. Egge was de voogd van Marian Dahle, een jonge rechercheur van Koreaanse afkomst, maar in Zweden geboren. Zij zet op eigen houtje, sterk aangedaan door de dood van haar opvoeder, een onderzoek in gang, waarmee ze haar chef, Cato Isaksen, passeert. Haar eigenzinnige manier van onderzoeken, buiten de regels om, botst met de klassieke werkwijze van haar baas en zijn team, en het gevolg is dan ook een schorsing. Daardoor laat ze zich echter niet weerhouden en ze doet opzienbarende ontdekkingen waardoor het verleden van Kari haar wankele heden inhaalt en zorgt voor een soort relationele tijdbom die op termijn onherroepelijk afgaat. Lindel bouwt haar verhaal op vanuit verschillende perspectieven met vaak korte, filmische fragmenten, en behalve het feit dat vaart en verrassing zo voorrang krijgen, geeft dat de lezer het comfortabele voordeel van een totaaloverzicht. Totdat ook dat, zoals zoveel in dit boek, subtiel blijkt te zijn ondergraven en het toch anders in elkaar blijkt te zitten dan verwacht. Het lijkt er trouwens ook op dat in Suikerdood een wisseling van hoofdpersoon wordt voorbereid: de wat belegen Cato verdwijnt naar de achtergrond en het sterk gevoelsmatig geïnspireerde en ook wel wat onberekenbare talent Marian neemt het voortouw. Lindells volgend boek zal moeten uitwijzen of die conclusie juist is. [Peter van den Hoven]