Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Signature, 2005 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : ESPM |
Besprekingen
31/12/2005
De Zweedse schrijver Kjell Espmark laat Voltaire uit de doden opstaan en leert hem de 20e eeuw kennen. Voltaire wordt door de Verenigde Naties op missie gezonden: hij is de stem van het verstand die de conflicthaarden moet bezweren, en die de irrationaliteit aan banden moet leggen. De schrijver heeft zich onnodige moeilijkheden op de hals gehaald door Voltaire naar de huidige tijd te halen. Zo leert hij Voltaire op dezelfde ochtend omgaan met een computer en autorijden. Voltaire wordt geconfronteerd met zijn eigen woorden, met de consequenties van zijn gedachten -- en hij is er niet blij mee. Hij moet toezien hoe de rede waanzin is geworden.
Dit is een tendensroman: de schrijver wil een these bewijzen en hij doet dat via het medium roman, echter zonder de eigenheden van de literatuur te respecteren. De kunst bestaat dankzij details, dankzij de anekdote, het reële. De filosofie daarentegen moet abstraheren, moet het persoonlijke veralgemenen. Espmark wil in elke zin, in elke episode een stelling bewijzen maar hij doet dat noch met literaire noch met filosofische middelen, waardoor elke spanning ontbreekt.
Erger is dat hij wil bewijzen dat het denken niet zonder het lichamelijke, het materiële kan. Hoe meer men abstraheert, hoe verder men zichzelf van het leven verwijdert. Espmark vecht hier tegen een mythe: als er één denkrichting is geweest die haar filosofie een materialistische basis gegeven heeft, dan is het wel de Verlichting.
Espmark kent geen subtiliteit en laat de lezer niet lezen: hij schrijft voor wat de lezer moet denken én hij is daarbij ook nog zelf moreel verontwaardigd. Het boek leest moeizaam, de stijl is hortend, de vertaling barslecht. [Johan Velter]
Drs. J. Kleisen
In deze roman laat Espmark (1930, was in Zweden professor in de literatuur) Voltaire herrijzen om hem te doen ervaren hoe weinig wij sinds de 18e eeuw gevorderd zijn in humaniteit en verdraagzaamheid. De Verenigde Naties willen hem naar enkele van de ergste crisishaarden in de wereld sturen om daar de stem van het verstand te laten horen. Een oriëntatiereis voert hem naar vele landen waar mensen die zich zijn geestelijke kinderen noemen zich op het verstand beroepen om onmenselijk gedrag te rechtvaardigen. Telkenmale wordt hij daar geconfronteerd met abstract taalgebruik dat inhumaniteit verhult. Zo heten moordpartijen op de Balkan geen slachting, maar een correctie op lokaal niveau of een recht trekken van een etnische demarcatielijn. Zo leert hij van Derrida en moet hij zich wel afvragen of zijn idee van het universele, tijdloze verstand nog wel houdbaar is. Om onze tijd door Voltaires ogen te kunnen bezien is enige kennis van diens leven en van de Verlichting wel gewenst. Normale druk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.