De levensgevaarlijke reis van het Benedict Genootschap
Trent Stewart
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Vermist |
De Fontein, © 2007 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : AVONTUUR : VERHALEN : STEW |
31/12/2008
Neem de boeken van Roald Dahl, besprenkel ze met Ian Flemings James Bond-verhalen en je krijgt een ouderwets spannend, pretentieloos avontuur voorgeschoteld waar kinderen 445 bladzijden lang van zullen smullen: De geheime missie van het Benedict Genootschap, het met vaart geschreven eerste kinderboek van de Amerikaanse schrijver Trenton Lee Stewart.
Wanneer de elfjarige wees (beetje cliché) Rens (voluit Reinard) Muldoorn op een dag de vetgedrukte advertentiekop 'Ben jij een begaafd kind en op zoek naar bijzondere kansen' leest, verandert zijn enigszins gezapige leven in hoog tempo. Aangespoord door zijn geliefde privélerares, mevrouw Perumal uit India, besluit de wat onzekere maar buitengewoon slimme Rens op de advertentie te reageren. Hij blijkt een speciaal testprogramma te moeten doorlopen, dat behalve intelligentie en fysieke behendigheid, ook karaktereigenschappen als eerlijkheid, dapperheid, solidariteit, doorzettingsvermogen, creativiteit en inventiviteit toetst. Natuurlijk doorstaat hij alle merkwaardige tests glansrijk, samen met drie andere kinderen wier namen hun verborgen kwaliteiten verraden: De elfjarige van huis weggelopen Chip die een fotografisch geheugen heeft. De ouderloze in het circus opgegroeide acrobatische Kat Weeral. En de ondermaatse Constance Contraire met haar "gave van halsstarrige onafhankelijkheid".
Na de testdag brengt een examengecommitteerde de vier kinderen bij een zekere meneer Benedict, waar ze al snel ontdekken dat deze mysterieuze heer de adverteerder uit de krant en initiator van het testprogramma is en hen heeft uitgekozen een belangrijke missie te volbrengen: ze moeten als geheime agenten (het 'snufje' James Bond) infiltreren in het op 'Nymans eiland' gelegen 'Instituut'. Dat is een school voor hoogbegaafden waarvandaan via onzichtbare signalen geheime misleidende boodschappen middels tv, radio en mobiele telefoons de wereld worden rondgestuurd die de autoriteiten lamleggen en de oorzaak zijn van de 'Noodsituatie' waarin Stewarts fictieve 'Steenstad' zich bevindt.
Vanaf het moment dat Het Geheime Benedict Genootschap ? de naam van het spionageviertal ? Nymans eiland betreedt, raakt het avontuur in een sneltreinvaart. Gevangenschap, spectaculaire vluchtpogingen, spannende achtervolgingen, (te) ingewikkelde complottheorieën... Allemaal met als doel Nirdat Gordijn, leider van het Instituut, machtswellusteling en brein achter de onzichtbare signalen, te ontmaskeren. Het is het soort goed-verus-kwaad-avontuur dat Roald Dahl sterk in herinnering roept: een slechterik (Gordijn) moet uit de weg worden geruimd door een groep kinderen, die gesteund wordt door een vindingrijke intelligente volwassene (Benedict). Dahls De grote vriendelijke reus (1983) over de kleine Sofie die met de 'GVR' een groep mensenetende reuzen overwint, zijn Heksen (1984), waarin een jongen met zijn grootmoeder de strijd tegen een aantal verderfelijke heksen aanbindt en Matilda (1988), het bekende verhaal van het hoogbegaafde meisje dat de vreselijkste volwassenen te slim af is, zijn zeker vergelijkbaar met De geheime missie van het Benedict Genootschap.
En niet alleen het type avontuur doet aan Dahl denken. Net als bij Dahl proef je ook bij Stewart lichte verontwaardiging over de (machts)ongelijkheid tussen kinderen en volwassenen en benadrukt hij bij monde van meneer Benedict dat de kinderen de echte helden van dit avontuur zijn. Net als Dahl heeft ook Trent onder al die dolle, dwaze spannende avonturen wat te zeggen. Over de dubieuze macht van de media, over twijfel en zelfoverwinning, over trouw zijn aan elkaar, over vriendschap, over je angsten onder ogen zien, over jezelf durven zijn... En net als Dahls personages zijn ook die van Trent ? qua uiterlijk en gedrag ? heerlijk bizar en extreem. Neem bv. de beeldende beschrijving van Benedict: "Een man in een pak van groene Schotse geruite stof, met groene ogen en een bril. Zijn haar stond woest alle kanten uit, zijn neus was groot en bobbelig als een aardappel en hoewel hij zich blijkbaar net had geschoren, had hij dat waarschijnlijk zonder spiegel gedaan, want in zijn nek en op zijn kin zaten wondjes van het scheermes en hier en daar plukjes haar die hij over het hoofd had gezien". Bovendien lijdt Benedict aan narcolepsie: "Een ziektetoestand die wordt gekenmerkt door een plotselinge neiging tot slapen", die Stewart handig gebruikt om hilarische situaties te creëren.
Toch kan je niet zeggen dat Stewart Dahl heeft gekopieerd. Ten eerste omdat de meester simpelweg niet te evenaren is, en ten tweede heeft Trent gelukkig een eigen stem en een toegankelijke, speelse en beeldende stijl. Wanneer de kinderen op een vroege najaarsdag in "een gammele, oude stationcar" op Nymanseiland aankomen, beschrijft Stewart op heel eigen wijze de eerste zichtbare herfstkleuren: "De buitenste bladeren werden al rood, geel en oranje, terwijl de binnenste nog steeds het diepe zomergroen lieten zien, zodat het leek alsof er een laagje karamel over de bomen lag". In tegenstelling tot Dahl is magie voor Trent geen optie. Toeval speelt daardoor soms een te grote rol, maar dat is overkomelijk door de levendige, levensechte personages die hij heeft gecreëerd.
Sterk en overtuigend is de diepe innerlijke twijfel die Rens ondergaat op het moment dat hij moet kiezen tussen Gordijn of Benedict: tussen belangrijk zijn, ergens bijhoren of kiezen voor dapperheid en strijden tegen het 'slechte'. "Hoeveel verschillen deze twee mannen?", vraagt Rens zich af. "Niet zo veel, Reinard. Het enige verschil is, dat de een je op dit moment niets te bieden heeft dan leed, terwijl de ander je een kans geeft om erbij te horen... om je eenzaamheid te verlichten".
Gelukkig ? en naar verwachting ? komt Rens precies op tijd tot het inzicht dat "het toppunt van eenzaamheid is als je je vrienden verraadt" en besluit hij zich definitief tegen Gordijn te keren. Jammer is dat het eind-goed-al-goed-verhaal daarna ineens is afgelopen. Plots hebben de kinderen de machine ('de Fluisteraar') die de geheime signalen uitzendt, ontmanteld. Plots is Gordijn ontsnapt (doet een vervolg vermoeden) en plots hebben de vier kinderen liefdevolle ouders en/of verzorgers gevonden. Maar het wat afgeraffelde onvatbare slotakkoord maakt De geheime missie van het Benedict Genootschap niet minder lezenswaardig. En dat heeft alles te maken met Stewarts gave ? een zeldzaamheid in kinderboekenland ? kwaliteit en toegankelijkheid te combineren.
[Mirjam Noorduijn]
Drs. A.W.M. Duijx
Nadat de 11-jarige Rens Muldoorn op een vreemde advertentie voor hoogbegaafde kinderen heeft gereageerd, komt hij na wat eigenaardige testen samen met nog drie kinderen die net als hij geen ouders meer hebben, terecht bij de mysterieuze meneer Benedict. Ze krijgen opdracht te infiltreren in een instituut waarvan de directeur werkt aan een computer die boodschappen kan versturen die het menselijk handelen beïnvloeden. Aan het Benedict Genootschap de opdracht te ontrafelen hoe dit in zijn werk gaat. Dit levert de nodige gevaarlijke situaties op. Vlot leesbaar avonturenboek dat een groot publiek zal aanspreken. Het verhaal is goed opgebouwd, maar komt een beetje traag op gang. Als de kinderen eenmaal op het instituut zijn, is er sprake van een goed volgehouden spanningsboog, en zal de lezer tot het slot geboeid blijven. Na de ontrafeling van het geheim volgt nog enige informatie hoe het verder gaat met de kinderen en dat gedeelte hangt er een beetje bij. Liefhebbers van Harry Potter-boeken zullen ook genieten van deze dikke pil en uren leesplezier hebben. Vanaf ca. 9 jaar.
Lieve Raymaekers
ua/an/22 j
“Ben jij een begaafd kind en op zoek naar bijzondere kansen?” Heel wat kinderen gaan op deze advertentie in, maar slechts vier slagen in de tests: de hoogbegaafde wees Rens, de van huis weggelopen George Washington met zijn fenomenale geheugen, de door haar vader in de steek gelaten Kat met haar onafscheidelijke emmertje vol hoogst bruikbare accessoires, en de bijzonder kleine en tegendraadse Constance. Zij blijken door meneer Benedict geselecteerd om de wereld te redden. Hiervoor infiltreren ze in een instituut voor hoogbegaafde kinderen op een afgelegen eiland. Ze maken er kennis met meneer Gordijn en zijn Fluisteraar: een machine die geheugens uitwist en boodschappen verspreidt. Door bundeling van hun unieke talenten, én met de hulp van meneer Benedict en de zijnen, slagen ze erin zijn snode plan te verijdelen. Met “Voor alle liefhebbbers van Roald Dahl” prijst dit boek zichzelf aan. En het klopt dat in het begin 'Sjakie en de chocoladefabriek' wel eens door je hoofd flitst: omwille van de zeer uitgesproken karaktertrekken van de kinderen, omwille van de bizarre selectieprocedure, omwille van de wereldvreemde meneer Benedict. Bovendien is het begin veelbelovend. Helaas slaagt de auteur er niet in de spanning altijd op hetzelfde peil te houden. Te veel herhaling, routine, niet inspirerende dialogen. Daarnaast stoort ook een aantal onvolkomenheden in het verhaal: Kat die haar vader pas herkent wanneer hij dat ook doet, bijvoorbeeld.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.