Rusteloosheid : pleidooi voor een mateloos leven
Ignaas Devisch
Ignaas Devisch (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Acco, 2008 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 601.3 DEVI |
31/12/2008
De medische wereld speelt wellicht meer dan ooit een belangrijke, zo niet cruciale rol in onze samenleving. Steeds meer terreinen van ons leven worden vanuit een medische optiek bekeken. Men spreekt zelfs van een medicalisering van de samenleving. Volgens Ignaas Devisch is het daarom gewenst dat de filosofie, die zich profileert als de fijne kunst van het vragenstellen (Derrida), zich over deze kwestie bezint.
Eigenlijk is er altijd al een relatie geweest tussen het filosofisch denken en de medische praktijk. Filosofie gaat immers op zoek naar de (verborgen) vooronderstellingen van het menselijk denken en handelen. In de antieke Griekse filosofie was dat niet alleen het geval met Socrates en Plato, maar vooral met het Corpus Hippocraticum (430-300 v.Chr.) en de daarin verkondigde humorale leer die ziekte zag als het gevolg van een onevenwicht in de balans van de verschillende lichaamssappen. Die centrale stelling heeft een enorme invloed gehad op de verdere ontwikkeling van de geneeskunde tot lang na de middeleeuwen. Pas met het 'scheermes van Ockham' (begin 14e eeuw), dat alle onredelijke elementen uit het denken wilde wegsnijden, kwam daarin een fundamentele verandering. Ze werd doorgezet in de experimentele methode en de geleidelijke mechanisering van het wereldbeeld (Descartes, Newton). Het gaf de medische wereld nieuwe 'inputs' die leidden tot allerlei klinische experimenten, de opkomst van de dissecties en het verschijnen van medicinale geschriften (ook voor een breed publiek) over vele terreinen van het leven. Volgens Foucault ontstond in de 18e eeuw een nieuw collectief bewustzijn en een nieuwe medische benadering ten gevolge van het ontstaan van de kliniek. Organisatie, rapportage en controle staan vanaf dan centraal. Het ziekenhuis wordt een plaats van observatie met een nieuwe vorm van disciplinering tot gevolg. Vandaag is er een nieuwe evolutie merkbaar. We leven in de tijd van de fitheidscultuur en de gezondheidsobsessies. Geneeskunde wordt ook steeds meer voorspellende geneeskunde geörienteerd op gezondheidsrisico's, preventie, advies en de zoektocht naar mogelijke ziekten. Tegelijk worden de eerste realisaties merkbaar van het protheselichaam, de nieuwe mens (homo sapiens 2.0) die via de meest gesofisticeerde vormen van biotechnologie en eugenetica zichzelf wil overleven. Ook de esthetische chirurgie en de cosmetische farmacologie ondersteunen deze tendens.
Ignaas Devisch laat duidelijk zien hoe iedere tijd vanuit een eigen culturele context ook een eigen medisch patroon vertoont. [Willy Deckers]
Redactie Vlabin-VBC
In dit boek biedt de Vlaamse filosoof Ignaas Devisch een inleiding tot de medische filosofie. Na een algemene inleiding volgt een chronologisch overzicht van de verschillende paradigma's. Eerst wordt de antieke Griekse filosofie bekeken, met onder meer aandacht voor de humorale leer van Hippocrates, en voor Socrates, Plato en Aristoteles. In de volgende delen wordt kort ingegaan op de Romeinse tijden, de 'feodale orde' van Paulus en Augustinus, en de islamitische medisch-filosofische traditie. Daarna staan de fundamentele verandering vanaf de veertiende eeuw (het 'mes van Ockham') centraal, die werden doorgezet door de experimentele methode en de mechanisering van het wereldbeeld (Descartes, Newton). Vervolgens wordt uitvoerig ingegaan op de mens als studieobject, met onder andere aandacht voor de opkomst van de dissecties en de 'geboorte van de kliniek' (Foucault). Ten slotte is er aandacht voor hedendaagse evoluties als de gezondheidsobsessie en het protheselichaam. Een degelijke inleiding, die wordt ondersteund met verklarende voetnoten, een namen- en zakenindex, een bibliografie en enkele afbeeldingen.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.