Wat een weer!

Deze leesbox bestaat uit zes boekjes van het niveau AVI 3 E3, wat ongeveer overeenstemt met het leesniveau van een gemiddelde leerling op het einde van het eerste leerjaar.

De eerste drie boekjes, Een pop in het bos, Het spook in de bal en Kik in nood! zijn van Marc de Bel, naar wiens idee de reeks ? het gaat in totaal over 3 leesboxen, van AVI 1 tot AVI 3 ? werd uitgewerkt. De volgende drie verhalen, De vlieger van Spik en Spek, Wat een weer! en Spek met ei werden neergepend door Anneriek van Heugten, die een grappige woordspeling verstopte in de titel Spek met ei, wat jonge kinderen zeker zal aanspreken. Er zijn een aantal handige hulpmiddelen voor beginnende lezers, zo worden op de eerste bladzijde van elk boek alle personages voorgesteld met een prent in de rubriek "Wie is wie?" Op die manier maken de kinderen meteen kennis met alle dierenfiguren die mogelijk een rol zullen spelen in het leesboek. Op het einde van elk boek staan er opdrachtjes zoals "Zet in de juiste volgorde", "Weet je het nog?", "Waar of niet waar?", "Wie zegt wat?" en een prent met "Zoek de fouten". Er zijn ook open vragen, die kunnen leiden tot een gesprek over de inhoud van het boek, zoals "Word jij snel bang?" en "Waar ben je zoal bang van?"of nog "Heb jij al eens een domme fout gemaakt?" In de verhalen worden vaak ? zij het impliciet ? belangrijke waarden meegegeven zoals hulpvaardigheid, vriendschap, hergebruik van oude spullen. Daarover kan zeker ook gepraat of gefilosofeerd worden in de klas of met de ouders.

De troeven van deze reeks zijn verder nog dat de personages steeds dezelfde zijn. Op die manier worden de dierenfiguren vertrouwd en herkenbaar voor de kinderen. Het taalgebruik is eenvoudig, zodat kinderen zelf in staat zijn om 'Spik en Spek' te lezen. De boekjes zijn dan ook niet bedoeld om voorgelezen te worden. Doe je dat toch ? zoals ik probeerde ? dan merk je soms wel dat de zinsbouw of woordenschat enigszins in een bepaald keurslijf gegoten is om tegemoet te komen aan het leesniveau van de jonge lezertjes.

Wat afbreuk doet aan de leesbox is het feit dat de verhalen af en toe voorspelbaar zijn. Vooral aan het einde van de reeks lijken bepaalde patronen terug te komen. Bovendien zijn de personages soms een beetje (te) braaf. Wat meer schwung en ondeugd is zeker welkom voor deze leeftijdsgroep! De illustraties zien er ook enigszins gedateerd en oubollig uit, maar ze ogen wel gezellig en knus, en ze 'dragen' de tekst in die zin dat je heel duidelijk te zien krijgt wat er wordt verteld. Verder laten ze weinig aan de verbeelding over. Ook jammer is dat de reeks zeker geen potten breekt wat het klassieke rollenpatroon betreft. Integendeel, er is nergens een papa te bespeuren, mam en oma bakken lekkere taarten, naaien en doen de afwas. Het moet toch mogelijk zijn om eens een papa aan de afwas te zetten en een opa aan de oven?

Spek is duidelijk de stoere bink, terwijl Spik de rol van het soms wat flauwe meisje speelt, ze maakt zich bv. niet graag nat en ze ligt heel graag in het zonnetje. Zeker niet elk kind van de 21e eeuw zal zich herkennen in deze gemoedelijke en een tikje kneuterige wereld van Spik en Spek.

In Wat een weer ! zitten Spik en Spek op een zwam heerlijk te genieten van de zon. Plots wordt het donker, er is duidelijk storm op komst. Spik wil onmiddellijk naar huis, maar Spek niet, hij is te lui. Na een luide knal, gevolgd door een krak, valt Spek in de modder. Spik en Spek gaan samen schuilen in een oud hol, maar na een tijdje ruiken onze vrienden iets vreemds. "Het is de geur van een dier". Het blijkt Kas, de valse kat van de boer, te zijn. Het is rennen geblazen, maar het geluk helpt een handje of moeten we zeggen een pootje, want Kas volgt plots niet meer, "Kas zit met zijn poot in een strik!". En dan komt ook de zon weer te voorschijn, en eten Spik en Spek hun lievelingskostje: bessen. Ze lachen in hun vuistje, want "de boer zal raar kijken, straks vindt hij in zijn strik geen haas, maar zijn eigen domme kat !" [Rebecca Pers]