Van acquit

Net zoals zijn vader beoefent Dino het beroep van stratenmaker met een bijna religieuze passie. Het werk zorgt voor voldoening en de verstandhouding met de collega's is opperbest. Elke avond na het werk gaat hij naar het biljartcafé. De titel van de roman verwijst naar de aanvangstoestand van een partij in het carambolebiljart. Cirillo, de eigenaar van het café, wil Dino wel leren biljarten, maar niet nadat hij erin zou slagen 'om de bal van acquit zo recht vooruit te stoten dat hij precies weer op dezelfde plek terugkomt, geen millimeter te kort of te lang, geen millimeter naar links of naar rechts.' Na twee maanden heeft Dino de stoot onder de knie en uiteindelijk wordt hij een heel goede biljartspeler. Thuis wacht zijn vrouw Sofia, een naaister, op hem. Samen fantaseren ze over alle verre reizen die ze zullen maken. Sofia houdt zelfs schriftjes bij waarin ze gedetailleerde beschrijvingen van lange reizen neerpent, alsof ze echt op al die plekken zijn geweest, en creëert op die manier een parallel leven.
Dino houdt van structuur in het leven en heeft een hekel aan afwisseling. Hij wil eenvoudige en duidelijke regels. Geen onbezonnen acties, maar bedachtzaamheid. De wiskundige lijnen van het biljartspel staan symbool voor een ordentelijk leven. De perfecte geometrie lijkt alle dingen hun plaats te geven. Dat evenwicht valt weg als er zich twee onverwachte gebeurtenissen voordoen: Sofia, die vroeger onvruchtbaar werd verklaard, wordt toch zwanger, en de gemeente heeft beslist om de kasseien te vervangen door asfalt. Dino en zijn vrouw beslissen om het kind te houden, maar aan het asfalt zal Dino nooit kunnen wennen. Op een vertederende manier houdt hij ervan om op zijn knieën de kasseien de grond in te slaan. Twee misnoegde collega's nemen ontslag. Gelukkig kan Dino uiteindelijk ook stoppen met asfalt leggen omdat hij in het levensonderhoud van zijn gezin kan voorzien door biljarttoernooien te spelen en te winnen. Zijn leven wordt echter volledig op zijn kop gezet als een misnoegde ex-collega een bom legt in het gemeentehuis, als protest tegen het afvoeren van de kasseien.
Nadat Pietro Grossi's verhalenbundel Vuistslagen uit 2007 goed was ontvangen, was het uitkijken naar de eerste roman van deze jonge Italiaanse schrijver. Van acquit bevestigt alleszins dat Grossi kan schrijven. In een sobere, heldere stijl schrijft hij over eenvoudige mensen van wie het bestaan op de verschrikkelijkste manier door elkaar wordt geschud. Het boek lijkt simpel, maar steekt toch goed in elkaar. Geen experiment, maar vakmanschap. Met slechts enkele rake zinnen bereikt de auteur een buitengewone diepgang, waarbij het gaat over passie, vriendschap, structuur, chaos, macht, liefde en dood. Er bestaat geen perfecte uitgangspositie: de bal kan misschien terugkeren naar zijn beginpunt, het leven kan dat niet. [Kris Velter]