Eindelijk oud : wat Darwin ons vertelt over het nut en de schoonheid van ouder worden
Mark Nelissen
Mark Nelissen (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Lannoo, 2009 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : PSYCHOLOGIE : 415 NELI |
31/12/2000
Mark Nelissen is professor biologie aan de Antwerpse Universiteit. Tijdens examens ontgaat het hem niet hoe vaak een studente haar lippen beroert en op recepties ziet hij hoe scheef je hoofd staat, of je het woord kan houden en naar welke aanwezige partij je blik afdwaalt. Het zijn allemaal erfenissen uit ons Moederland die het beest in ons bloot geven, zaken die de professor nauw aan het hart liggen. Ons Moederland is de omgeving waaraan we ons in de loop van onze evolutionaire geschiedenis aanpasten. We hebben nog steeds de hersenen van holbewoners, we delen onze seksuele neigingen met andere primaten, en zijn nog steeds even belust op status als miljoenen jaren geleden. Veel van onze bizarre neigingen, gaande van overspel tot oorlog en kindermoord, zijn evolutionair succesvolle strategieën geweest waardoor de daders zich beter konden voortplanten dan anderen. De neiging om te vluchten bij onraad, de aantrekkelijkheid van een slanke taille, de onkuisheid van presidenten, zijn in het licht van de evolutie mooi te verklaren. Zoals het hoort, kadert Nelissen eerst zorgvuldig de principes van natuurlijke selectie. Vervolgens neemt hij diverse aspecten van seksualiteit onder de loep, de voortplantingsstrategieën van mannen en vrouwen, de agressie en dominantiestrijd, onze communicatie en taalgebruik en bewustzijn. Hij traint onze reflex om ons bij elk gedrag de vraag te stellen naar de oorspronkelijke waarde ervan in termen van overleving en reproductie. Een mooie vrouw krijgt door de primitieve kracht van aantrekkelijkheid, lichaamsgrootte en feromonen alles van de mannen gedaan. Andere vrouwen wapenen zich in de subtiele oerstrijd van vrouwelijke seksuele competitie: de tegenstandster wordt afgezwakt door te roddelen. Een jongeman traint zich te pletter om uit te blinken in zijn sport. Als elke andere jonge primaat aast hij op de hoogste sport op de hiërarchische ladder. Aan de top hadden zijn voorouders uit het Moederland het meeste vrouwtjes en precies daarom zijn het hun succesvolle ambitieuze genen die nu nog in grootste getallen circuleren. Met andere woorden: de spelregels van het leven zijn nog niet veranderd. Dat het beest in ons blootgelegd werd, betekent nog niet dat het ontketend mag worden. Onze gedragserfenis is niet deterministisch. Nonnen overstijgen de drang om zich voort te planten, trouwe echtgenotes weerstaan romantische verleidingen, de doorsnee man pleegt geen kindermoord, gaat niet op rooftocht en verkracht geen vrouwen. Het potentieel om die daden te stellen zit in elk van ons, en het vermogen om ze niet te stellen evenzeer.
Nelissen bekent passioneel verliefd te zijn op de gedragsstudie, maar beschrijft zijn passie wat gereserveerd, zoals het een 50-jarige professor betaamt. Hij heeft als docent zijn cursus te boek gesteld en verbergt niet de wat hooghartige assumptie van wetende auteur tegenover de onwetende lezer. De kracht van het boek ligt in de ontnuchtering, in het doorprikken van de illusie van menselijke superioriteit. We zijn primaat onder de primaten, kinderen van de natuurlijke selectie, producten van het wondere toeval. God mag nog, maar moet niet meer. De oorsprong van ons gedrag kan verklaard worden en daarmee kreeg de auteur ook zicht op de zin van het leven. Pluk de dag en help je naaste hetzelfde te realiseren, zo hebben we het allemaal goed. Geniet ervan, want het is een wonder dat we het spel kunnen meespelen. [Hilde Vervaecke]
Redactie Vlabin-VBC
Met dit boek geeft Mark Nelissen, professor gedragsbiologie aan de Universiteit Antwerpen, een inleiding tot de evolutietheorie van Charles Darwin. Centraal staat de zoektocht naar de wortels van het menselijke gedrag. Eerst bespreekt Nelissen de principes van natuurlijke selectie, om vervolgens in te gaan op diverse aspecten van de seksualiteit, de voortplantingsstrategieën van mannen en vrouwen, de agressie en dominantiestrijd, onze communicatie en taal, en de hersenen en het bewustzijn. De lezer wordt ondertussen aangezet om zich bij elk gedrag af te vragen wat de oorspronkelijke waarde ervan was voor de overleving en reproductie. Tegelijk benadrukt Nelissen dat onze gedragserfenis niet deterministisch is. De auteur bekent passioneel verliefd te zijn op de gedragsstudie, maar beschrijft zijn passie met de nodige reserve. De kracht van dit toegankelijke boek, dat ook geschikt is voor de leek, ligt vooral in het doorprikken van de illusie van menselijke superioriteit. Met een bibliografie en een register. Sobere lay-out zonder illustraties.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.