De Vesuvius in vlammen : brieven aan Tacitus

Plinius de Jongere verkeerde in de hoogste politieke kringen en correspondeerde uitvoerig met familieleden, vrienden (onder wie de auteurs Tacitus en Suetonius) en keizer Trajanus. Later heeft hij bijna 250 brieven herwerkt en verfijnd, om ze in negen boeken te publiceren. Zo creëerde hij een nieuw genre: de literaire brief. Het tiende boek, dat na zijn dood uitgegeven werd, bevat brieven die enkel voor de keizer bedoeld waren en niet voor publicatie bijgewerkt werden.

Tot zijn bekendste brieven behoren die over de uitbarsting van de Vesuvius (waarbij zijn oom Plinius de Oudere om het leven kwam) en die over zijn optreden tegenover de christenen (tijdens zijn gouverneurschap in Bithynië). Vaak heeft hij het over zichzelf, over zijn juridische en literaire arbeid, zijn buitenverblijven en liefde voor de natuur, zijn bezorgdheid over zijn zieke vrouw. Verder schrijft hij over benoemingen en processen, over het literaire werk van collega's, en over het leven van overleden vrienden. In elke brief behandelt hij één enkel thema. Hij heeft de chronologische volgorde doorbroken en ervoor gezorgd dat er in elk boek voldoende afwisseling in lengte en onderwerp is. Het geheel geeft een gevarieerd en boeiend beeld van de individuele en maatschappelijke verhoudingen onder het bewind van Nerva en Trajanus. De auteur komt eruit naar voren als een aardig, beminnelijk en wat zelfingenomen man, en (in het tiende boek) als een ijverige en plichtsgetrouwe ambtenaar.

Tom Peters heeft deze brieven in een helder en vlot Nederlands omgezet. Dikwijls slaagt hij erin woordgroepen creatief te vertalen, maar ook op het gebied van de constructies had hij zich wat meer vrijheid mogen veroorloven. Naast een inleiding en een beknopte bibliografie zijn er nog verklarende noten, een namenregister, kaarten. Een overzicht van de onderwerpen die in de brieven behandeld worden, maakt het mogelijk doelgericht te grasduinen in deze interessante en verzorgde publicatie. [Jef Ector]