De moord op het Hof van Assisen : het proces Ronald Janssen, de laatste hoogmis van justitie

De moord op het Hof van Assisen van Gust Verwerft draagt de intrigerende ondertitel ‘Het proces Ronald Janssen, de laatste hoogmis van Justitie’. Verwerft is wellicht nog de enige echte gerechtsjournalist met ervaring van meer dan duizend assisenzaken. Zonder twijfel de ongekroonde koning van de gerechtsjournalistiek. Meestal mondt zijn verslaggeving ook uit in een boek. De moord op het Hof van Assisen is meer dan loutere verslaggeving van het beruchte proces voor het hof van assisen in Tongeren rond Ronald Janssen, veroordeeld voor moord op Annick Van Uytsel, verkrachting, foltering en moord van Shana Appeltans en moord op Kevin Paulus tussen april 2007 en januari 2010. De auteur brengt niet louter het ‘zittingsverslag’ van dit geruchtmakend proces, hij gaat veel verder. In zijn unieke stijl neemt Verwerft de lezer mee, vanaf bladzijde één, naar de wordingsgeschiedenis van dit assisenproces. Hij beschrijft de context en milieu waarin zowel slachtoffers als dader leefden, de ‘aanloop’ tot de zaak, de verschillende personages, de vreselijke misdaden zelf, het strafrechtelijk onderzoek, om uit te monden in het verloop van het proces zelf.
De lezer maakt kennis met de leefwereld van de dader en de slachtoffers alsof een film voor hen wordt geprojecteerd. Het boek is logisch ingedeeld in drie grote delen. Vooreerst de aanloop tot de gebeurtenissen en de feiten zelf. Het onderzoek dat door zowel het parket in Hasselt als dat van Leuven wordt gevoerd, hetgeen uitmondt in het tweede deel, zijnde het proces zelf. Waarna het boek wordt afgesloten met een bijzonder epiloog waarin de lezer een overzicht krijgt van het volledige proces, de feiten, de tenlasteleggingen, de actoren van justitie als daar zijn de onderzoekers, de gerechtsdeskundigen, de advocaten (van zowel de dader als de slachtoffers), de rechters, maar ook de namen van al de juryleden en de opgeroepen getuigen. Merkwaardig hoofdstuk.
Het boek leest als een thriller waarin de spanning permanent wordt opgevoerd, en hoewel de lezer de einduitspraak kent uit de media, verveelt dit boek op geen enkel moment. Verwerft beschrijft ook in plastische en boeiende beschrijvingen hetgeen ‘omheen’ het hof van assisen in Tongeren plaatsvond. De cafés waar journalisten en advocaten mekaar ontmoetten tijdens het proces, vaak tot in de vroege uren, wat er gegeten werd, de hotelletjes of huizen waar gelogeerd moest worden,de relatie tussen advocaten en journalisten, de beschrijving van het personeel van het justitiepaleis. De lezer beleeft de sfeer en het proces alsof hij het zelf bijwoont. Maar het boek is veel meer dan een verslag van het proces Ronald Janssen. Verwerft zou zichzelf niet zijn als hij niet voortdurend kanttekeningen maakt bij de droevige en voor hem treurige vaststelling dat het hof van assisen met afschaffing is bedreigd. De auteur is een verwoed aanhanger van de volksrechtspraak en verbergt dit ook niet, maar moet met lede ogen vaststellen dat politiek en justitie de begrafenis van het hof van assisen voorbereiden. Tot immense droefheid van de auteur, en hij motiveert permanent zijn visie en standpunt. Zoals bij de meeste boeken van Verwerft zijn de door hem gemaakte kanttekeningen en persoonlijke beschouwingen scherp, snedig, vaak de moeite om gekopieerd en bijgehouden te worden. En zouden vooral door de politiek en justitie gehoord moeten worden. De kleinkinderen van de auteur, zijn ‘oogappels’, zijn nooit ver weg uit het verhaal, ook deze keer niet. Een absolute aanrader.
[Marc De Pril]