Meneer Stink

In Meneer Stink betrekt een alwetende verteller de lezers bij het verhaal, onder andere door hen rechtstreeks aan te spreken, en vanuit zijn verheven positie de beide hoofdpersonages gedetailleerd voor te stellen. De bijdehante twaalfjarige Chloe en meneer Stink, een oude zwerver die zijn naam alle eer aandoet, lijken in vele opzichten elkaars tegenpolen, maar vertonen toch opvallende overeenkomsten. Ze gaan allebei hun eigen weg en voelen zich niet thuis in hun sociale milieu: meneer Stink maakt zijn besognes vooralsnog niet wereldkundig, maar Chloe lijdt onder haar afstandelijke moeder en de pesterijen van haar begaafde zusje Annabelle. Haar eigen talenten — haar passie voor verhalen en haar ongebreidelde fantasie — worden behalve door meneer Stink door niemand naar waarde geschat. Wanneer Chloes moeder als kandidaat-kamerlid daklozen uit het straatbeeld wil verwijderen, biedt Chloe haar nieuwe vriend onderdak in het tuinschuurtje. Een onbezonnen daad, die tot allerhande misverstanden en komische situaties leidt. Of zou moeten leiden, want precies met die zogenaamde humor wil het Walliams (nog) niet echt lukken.
Inhoudelijk doet Meneer Stink sterk aan Roals Dahl denken: een ontwapenende twaalfjarige, sociaalvoelend maar onbegrepen door haar moeder, slecht in wiskunde maar goed in verhalen bedenken, laat zich door haar gevoelens leiden en komt zo in allerhande onverwachte situaties terecht. Het levert beeldende passages op. Het vlotte vertelritme biedt jonge lezers ook voldoende uitdagingen, alleen wordt het nergens echt grappig. Walliams grossiert graag in hyperbolen, zoals het feit dat de geur van meneer Stink een koffiezaak kan laten leeglopen. Ook clichématige personages, zoals Chloes door goede manieren en chique levensstijl geobsedeerde moeder, zijn al te gemakkelijk gevonden. Daarnaast bedient Walliams zich op het kolderieke af van situatiehumor, zoals een stinkende zwerver die zijn jaarlijkse bad in een vijver neemt, het hoogste woord voert in een talkshow of de minister-president op zijn plaats zet.
Storender zijn de moraliserende uitspraken, bijvoorbeeld wanneer de hypocrisie van Chloes moeder op de korrel wordt genomen; het feit dat zij zwervers het liefst onzichtbaar maakt, is een duidelijk politiek statement, door Walliams fel becommentarieerd in een ontroerend, maar tegelijkertijd ongenuanceerd pleidooi voor een socialere samenleving. Aan het einde van de roman blijkt het natuurlijk de outsider die de verwrongen familierelaties tot de juiste proporties herleidt: '"Je moeder zal pas echt gelukkig zijn als jij dat ook bent," zei meneer Stink ernstig. "Je moet uitzoeken wat jou gelukkig maakt"'. Zoveel expliciete raadgevingen leiden tot een ongeloofwaardig, snel afgehaspeld happy end, waarin alle volwassenen tot inkeer komen, en de rol van meneer Stink is uitgespeeld. 
Vertoont Walliams' verhaal duidelijk nog tekortkomingen, dan weten de illustraties van Quentin Blake wel te overtuigen. Met een minimum aan lijnen, omtrekken en schaduwen creeërt hij levensechte personages, die een maximum aan expressie en beweeglijkheid suggereren. Sinds zijn debuut The Boy in the Dress (De jongen in de jurk) uit 2008 ontvangt David Walliams' werk in het algemeen lovende recensies; The Times ziet in hem zelfs de nieuwe Roald Dahl. Misschien dankt Walliams die vergelijking ten dele aan zijn samenwerking met Blake, want uit de nauwe samenwerking tussen Blake en Dahl zijn pareltjes ontstaan zoals De GVR, Matilda en Sjakie en de chocoladefabriek. Maar Walliams heeft nog een heel eind te gaan voor de vergelijking kan opgaan. [Jürgen Peeters]