De argonauten
Maggie Nelson
Maggie Nelson (Auteur), Nicolette Hoekmeijer (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Atlas Contact, 2022 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ESSAY : NELS |
Margot Kennis
il/pr/12 a
Toen Maggie Nelson in 2015 'De argonauten' op de wereld losliet, zorgde dat terecht voor een schokgolfje. De memoires over haar relatie met de genderfluïde kunstenaar Harry Dodge waren bijdetijds, ze had lak aan genregrenzen en verweefde moeiteloos het gedachtegoed van Foucault met passages over kontneuken. Met zo'n voorganger waren de verwachtingen rond Nelsons nieuwe essaybundel natuurlijk hooggespannen. Helaas moesten we die bijstellen: in 'Over vrijheid' weegt het intellect een pak zwaarder door dan het buikgevoel dat ze eerder zo goed wist te vatten. In het beste geval levert dat nog altijd prikkelende literatuur op, in het slechtste is 'Over vrijheid' even opwindend als een herfstbeeldenmarathon.
Maggie Nelson heeft zich dan ook geen simpel doel gesteld. In vier essays over kunst, seksualiteit, drugs en klimaat probeert ze de betekenis van vrijheid scherp te krijgen, een woord dat wat betreft 'uitholling, vaagheid en politisering' zijn gelijke niet kent. Die politisering ziet ze vooral aan extreemrechtse kant, waar racisme en haatspraak openlijk vergoelijkt worden met kreten als 'Fight for freedom!'. Ook in haar essays over kunst en seks benadert ze vrijheid voornamelijk vanuit een politiek perspectief. In 'Het lied van de kunst' vraagt ze zich af of een artiest vrij is om alle onderwerpen, 'hoe vunzig ook', aan te snijden. Ze buigt zich daarvoor over 'Scaffold' en 'Open Casket', twee controversiële werken van witte kunstenaars over 'zwarte' onderwerpen. Haar analyse heeft veel weg van een politiek mijnenveld, maar ze weet zich er behendig doorheen te manoeuvreren: 'Weigeren de last te torsen van de emoties die je kunst zou kunnen oproepen bij (...) anderen, staat voor mij niet gelijk aan een morele tekortkoming. Het zou kunnen duiden op een gezond aangeven van grenzen in een wereld waarin grenzen worden ondergraven.'
In haar essay over seks komt Maggie Nelson onvermijdelijk bij dat andere hete hangijzer uit, #MeToo. Interessant wordt die verhandeling pas wanneer Nelson met vuur betoogt waarom seks tussen een idool en een fan (of een docent en een leerling) perfect moet kunnen. Met die mening gaat ze lijnrecht in tegen wat Amia Srinivasan in 'Het recht op seks' poneerde, met als aangenaam effect dat de lezer plots begrip heeft voor beide standpunten. De laatste twee essays, over drugs en de klimaatcrisis, vallen veel lichter uit. Zeker het klimaatessay was gebaat geweest bij een langer rijpingsproces. Nu komt Nelson niet verder dan de wanhopige vraag hoe we ons in godsnaam vrij kunnen voelen in het licht van een nakende, wereldwijde catastrofe.
Maggie Nelson weet de aandacht het best te vangen als ze het politieke persoonlijk durft te maken. De passages waarin ze openhartig over haar alcoholverslaving vertelt of zich zorgen maakt over de wereld die haar zoontje zal erven, snijden het diepst. Voor een universeel thema als vrijheid valt het op dat ze vooral bezig is met wat die voor vrouwen betekent. Ook weer niet zo gek, als je weet dat vrouwen vaak 'nog maar een seconde toegang hebben gekregen' tot de domeinen die ze bespreekt. Haar open vizier maakt bovendien dat ze oog heeft voor alle stemmen in het theoretische veld - wit, latino, hetero, queer - die ze gretig en vaak raak citeert: 'Wanhoop heeft een waarheidswaarde die vreugde, optimisme en geluk niet lijken te hebben.' Of: 'Vrijheid is geen einddoel, maar een proces, de opstandige vastberadenheid om te handelen alsof men al vrij is.' Alleen zadelt al dat knip- en plakwerk de lezer met het ongemakkelijke gevoel op dat ze zelf niet zoveel origineels te melden heeft. In een essaybundel die pretendeert een steunpunt te zijn 'in uitdagende tijden' en een vuist tegen rechts wil maken, heet zoiets domweg een gemiste kans.
Bookarang
Een boeiende essay over de betekenis van vrijheid in kunst, seks, drugs en klimaat. Maggie Nelson stelt deze vraag aan talloze grote denkers. Zij observeert hoezeer het begrip vrijheid verbonden is met haar tegenpolen zoals beperking, plicht, discipline, verslaving en dogmatische ideologie. Soepel en prozaïsch geschreven. Het boek zal vooral geoefende lezers aanspreken. Maggie Nelson (1973) is een genre- overstijgend schrijver, essayist en dichter. Ze schreef onder meer de veelgeprezen boeken De argonauten en Bluets. Over vrijheid werd door The New York Times, TLS enThe Guardian uitgeroepen tot een van de beste boeken van het jaar.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.