Niemand zoals ik : roman
Miriam Toews
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Uitgeleend
|
Cossee, © 2023 |
VERDIEPING 3 : NIEUW DUIZENDZINNEN : TOEW |
Maria Vlaar
em/ec/23 d
“Lieve papa, hoe is het met je? Ik ben van school gestuurd”, zo begint de roman Nachtgevechten van de Canadese schrijfster Miriam Toews. Aan het woord is Swiv, die in Canada opgroeit in een vrijgevochten, arm gezin met ontregelende gewoontes. Haar vader is er om onbekende redenen vandoor gegaan en Swiv schrijft hem over haar leven met haar hulpbehoevende maar grappige oma en haar zwangere moeder, in een chaotisch huishouden waar de hele dag door gekletst wordt. Gezellig? Ja, soms wel. Maar Swiv wordt ook verwaarloosd en opgezadeld met verantwoordelijkheden die een negenjarig kind niet zou moeten hebben. Zo beheert zij de pillen van oma en begeleidt haar op een hilarische reis naar de VS om haar twee hippieneven te bezoeken, een volstrekt onverantwoorde onderneming. Aan de apotheker vertelt Swiv dat “oma slecht hoort en mama slecht luistert en dat ik daarom de hele dag moet gillen”.
Toews schreef al acht romans, waaronder het verfilmde Women talking ( Wat ze zeiden , 2020), dat gebaseerd is op een waargebeurd verhaal: in een geïsoleerde en zeer traditionalistische mennonitische gemeenschap in Bolivia, Duitstalig maar afkomstig uit Rusland, sedeerden mannen op grote schaal vrouwen en meisjes om hen te verkrachten, totdat de daders werden gearresteerd en weggevoerd. Toews laat de vrouwen samenkomen en net zo lang met elkaar praten en discussiëren tot er een oplossing gevonden is die werkt voor de hele gemeenschap.
Vreugde is verzet
Deze achtergrond is ook in Nachtgevechten aanwezig: de oma komt uit een diepgelovige mennonitische gemeenschap in Canada, de schimmige figuur Willet Braun onderdrukt vrouwen en komt daarmee weg, omdat de gesloten groep van gelovigen het bagatelliseert en hem vergeeft. Vrouwen zijn ondergeschikt en verzetten zich niet: “Hoeveel gebeden van boze vrouwen die vijf jaar lang elke dag bidden zijn er nodig om een kerel dood te bidden?” vraagt de oma zich af. Oma zegt het zo: vreugde is verzet.
Praten, praten, praten en veel grappen maken en de pijn weglachen: dat is wat Swiv en haar oma voortdurend doen. Toews laat haar meesterschap zien door ieder personage een volstrekt eigen stem te geven. Swivs stem in het verslag aan haar vader is die van een kind. Swivs moeder, een actrice, vertrekt voor een rol in een arthousefilm naar Albanië en wordt ook daar met emotionele chantage en seksuele uitbuiting geconfronteerd. “Mannen die verder gezond en respectabel zijn draaien door als vrouwen zich proberen te bevrijden”, zegt ze uit ervaring. Ze doet het “emotionele werk voor de hele familie”, wat er in de praktijk op neerkomt dat ze aan borderline lijdt en psychische problemen heeft.
Drie vrouwen, drie generaties: onder alle luchtigheid verschuilt zich een tragisch en aangrijpend verhaal met een meer dan ontroerend slot.
Vertaald door Ineke van den Elskamp. Cossee, 240 blz., € 22,99 (e-boek € 14,99) Oorspr. titel: 'Fight night'.
(jos)
ob/kt/17 o
*** 1/2
De 9-jarige Swiv woont samen met haar zwangere, depressieve moeder en haar door het leven getekende, maar immer geestige grootmoeder. 'Nachtgevechten' is een brief van de vroegrijpe Swiv aan haar weggelopen vader. Wie de Canadese Miriam Toews kent, bespeurt haar stokpaardjes: psychische stoornissen, veerkracht en de weerbarstige liefde tussen gezinsleden. Halverwege gaat het gezin - niet zonder slag of stoot - op zoek naar twee dierbare neven: een verteltrucje dat dynamiek en spanning moet opleveren, maar vooral onnodig omleidt. Het oma-personage is memorabel, maar Toews' meesterwerk 'Niemand zoals ik' weet 'Nachtgevechten' niet te evenaren.
Bookarang
Een ontroerende psychologische roman over de band tussen kleindochters, moeders en grootmoeders en moeten vechten voor een autonoom bestaan. De 9-jarige Swiv is geschorst omdat ze een advies van haar oma – ‘je moet leren vechten’ – te letterlijk heeft opgevolgd. Haar moeder is hoogzwanger en haar vader afwezig, dus ze krijgt les van haar oma Elvira in haar eigen onconventionele stijl. Oma Elvira is streng religieus opgevoed, maar heeft zich altijd verzet tegen de mensen die haar haar levensvreugde en onafhankelijkheid wilden ontnemen. Nu haar gezondheid achteruitgaat, wil ze haar kleindochter leren wat het belang is van familie, vrijheid en plezier. Elvira neemt Swiv mee op een merkwaardige reis, en komt telkens terug bij dat ene advies: je moet leren vechten. In een eigenzinnige, directe stijl geschreven vanuit het ik-perspectief van Swiv. Voor een breed tot literair lezerspubliek. Miriam Toews (1964) is een Canadees-Britse schrijver. Ze won meerde literaire prijzen, waaronder in 2022 de Governor General’s Award for Fiction.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.