Een wereld vol goden : heidenen, joden en christenen in het Romeinse Rijk
Keith Hopkins (Auteur)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Becht, cop. 2000 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 233.2 HO |
Besprekingen
31/12/2001
Keith Hopkins, specialist oude geschiedenis, behandelt de opkomst en de triomf van het christendom in het Romeinse Rijk. Hij doet dat tegen een gedetailleerd uitgewerkte achtergrond van het Romeinse heidendom, het judaïsme en de vele verschijningsvormen van het vroege christendom. Origineel is dat de hoofdstukken van dit boek afwisselend analytisch en verhalend zijn.
Het boek begint met een ooggetuigenverslag van James en Martha, die met een tijdmachine in het oude Pompeji (eerste eeuw) terechtkomen. Ze beschrijven de Isis-cultus, maar hebben toch vooral aandacht voor het oversekste dagelijkse leven (waaraan later het christendom een einde zou maken). Later bezoeken ze nog het oosten (van de 2e eeuw), waar James een beroep doet op magie om de liefde van Martha te winnen. Een televisiestuk over de sekte van de fanatieke joden in Qumran (waar de Dode-Zeerollen gevonden werden) illustreert de intensieve religiositeit in Palestina. Een bekeerde Romein schrijft over de kritiek die hij van een nog heidense vriend en van een jood moet incasseren. De andere hoofdstukken behandelen systematisch en gedetailleerd de succesvolle groei van het christendom, het martelaarschap, de concurrerende religies van het gnosticisme en manicheïsme en de creatie van de goddelijke Jezusfiguur. De auteur heeft veel aandacht voor de evangelies (met hun onderlinge afhankelijkheid) en voor niet gecanoniseerde teksten (o.m. de apocriefe Handelingen van Johannes, Andreas en Thomas), die hij soms uitvoerig navertelt en becommentarieert.
Hopkins neemt ook enkele brieven op waarin kritische collega's dit "experiment in religieuze geschiedschrijving" evalueren. Ze wijzen erop dat zijn verhalen het publiek infantiliseren, dat hij te veel belang hecht aan marginale bronnen en dat hij zonder enige religieuze betrokkenheid schrijft. De verhalende delen komen inderdaad wat naïef over, maar ze zijn zeker niet louter gefantaseerd; vijftig bladzijden noten geven aan op welke teksten en werken (goed voor negen bladzijden bibliografie) de uiteenzettingen en verhalen gebaseerd zijn. In de tekst is ook regelmatig naar afbeeldingen verwezen, maar die zijn soms wat moeilijk terug te vinden. De grote aandacht voor niet gecanoniseerde teksten en marginale bronnen levert dikwijls verrassende gegevens op. Voor sommige lezers kan de historische, niet-religieuze benadering van de auteur een bezwaar zijn. Hopkins beschouwt Jezus als de leider van een radicale revisionistische beweging van het judaïsme, die waarschijnlijk niet de bedoeling had een nieuwe religie te stichten. Hij spit de verschillende tradities over Jezus grondig uit, tot en met zijn seksualiteit. [Jef Ector]
Prof. dr. K.A.D. Smelik
De auteur van dit boek (hoogleraar oude geschiedenis Cambridge) heeft andere wegen dan gebruikelijk gekozen om de historische situatie van het vroege christendom aan lezers van nu te schetsen. In het eerste hoofdstuk werkt hij met een teletijdmachine om zo verslag te doen van het rauwe dagelijkse leven in een Romeinse stad, in het tweede met een televisie-interview om de opvattingen van de Qumran-groep met die van de oudste christenen te contrasteren. Hij doet meer verrassende dingen: zo neemt hij brieven op van kritische meelezers. Verderop in het boek gaat hij meer de gebaande wegen van geschiedschrijving, maar ook daar blijft hij origineel in zijn aanpak en visie. Temidden van de bestaande literatuur over het ontstaan van het christendom binnen het Romeinse rijk springt dit boek er dus duidelijk tussen uit. Voordeel: het leest boeiend en roept een levend beeld op van de Oudheid; nadeel: omdat de auteur de aanpak van het eerste hoofdstuk niet voortzet, komt het boek wat chaotisch over en vraagt het toch meer voorkennis dan waarschijnlijk de bedoeling van de auteur was. Ter geruststelling: het boek is wetenschappelijk gezien goed gefundeerd en voorzien van een uitgebreid notenapparaat.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.