Juf Ellie en Juf Nellie

De Bizon-boeken van uitgeverij Zwijsen zijn een goed voorbeeld van kwaliteitsleesvoer in die grote zee van boeken. Humor, spanning, fantasie, herkenbaarheid: de vijf hieronder besproken Bizon-boeken bieden dat volop. In de omslagkleuren oranje (vanaf 6 jaar), roze (vanaf 7 jaar) en blauw (vanaf 8 jaar) met de LeesLAT-aanduiding op de achterkant zijn ze snel te duiden naar leeftijd, leeservaring, AVI-niveau en thema. Voor elk wat wils dus, en in het algemeen geschreven door auteurs die er wat van kunnen.

Rindert Kromhout gaat door met zijn populaire tweeling Ellie en Nellie in Juf Ellie en juf Nellie (tekeningen van Annemarie van Haeringen). Een week voor het tienjarig bestaan van de school lijkt een groot, roze monsterachtig type de feestvreugde van de kinderen te bederven. Het rooft de slingers van Bert, sluit Wim op in een wc als hij iets over een geheim hoort, en zelfs de cd-speler wordt gestolen. Komt het door de nieuwe juffen die juf Mieke en juf Lies vervangen? En die als tweelingzus beiden in roze gekleed gaan? Meester Frank verdwijnt ook nog tot overmaat van ramp. De tweelingjuffen Ellie en Nellie worden steeds verdachter. En als Bert van zijn oma het boek Erge Ellie en nare Ellie (van wie anders dan Rindert K.?) krijgt, gaat er bij hem plots een lamp branden: die twee pestkoppen zijn intussen juf geworden, maar pesten doen ze nog steeds. Juffen Ellie en Nellie zijn de daders. Inderdaad, alleen als gangmakers van het feest voor de school. Alles was opzet en toneel, bedoeld om boeken als Vampier in de school en Grote mensen, daar kan je beter soep van koken te promoten en een kar vol nieuwe boeken de school binnen te halen.

Ben Kuipers schreef met Mijntjes kijker (tekeningen van Yvonne Jagtenberg ook een lekker wegleesverhaal. De verrekijker die Mijntje van opa krijgt, blijkt tot wonderbaarlijke dingen in staat als Mijntje, en zij alleen, erdoor kijkt. Zij kan dingen groter en kleiner kijken. Aldus ontstaan een buizerd van meer dan drie meter lang, kersen zo groot als appels en een voorn van drie meter. Pestkop Walter en anderen kijkt ze ook klein, want alleen onder toezicht groter en kleiner kijken, vindt Mijntje gemeen. Het is uiteindelijk opa die de kijker aan een eind brengt vóór er meer en ernstiger ongelukken gebeuren. Vóór ook de vader van Walter de kijker wil inzetten als geheim wapen in het leger. Een verrekijker als die van Mijntje zou ieder kind wel willen hebben. Een simpel gegeven, maar leuk uitgewerkt.

Wat gezochter is het verhaal van Jaap de Vries, die tevens instond voor de illustraties in Ridder Bob en de stippenbeker. De koning in dit moderne sprookje is op zoek naar een beker, oranje met witte stippen. Onmiddellijk vraag je je dan af: waarom laat de koning dan niet even zo'n beker fabriceren, zo'n probleem is dat toch niet? Maar goed, wie hem vindt, mag, nee moet, met de lelijke prinses Groukje trouwen. Ridder Bob wil graag een opdracht van de koning, maar trouwen met Groukje? Help! Hoe Bob ook zijn best doet zich te ontdoen van de beker, die hij op de markt uit een grabbelton haalt, het lukt hem niet. Dus moet hij trouwen met lelijke Groukje. Het meisje Eefje Fier, dat hij onderweg ontmoet heeft, is zijn favoriet en hij die van haar. Daarom durft Bob het aan om 'nee' tegen de koning te zeggen, tot genoegen van het volk. De koning is laaiend en smijt de beker naar Bobs hoofd. Beker kapot! Groukje kan nooit meer trouwen.

Bij Bies van Ede is geheimzinnigheid troef. In Dikke billen op het schoolplein (tekeningen Riske Lemmens) lijken de hulpmoeders op de school van Sam álles te doen. Stuk voor stuk hebben de moeders fors uitgevallen bilpartijen en zij helpen bij alle activiteiten die denkbaar zijn. En misschien wel ondenkbaar, want Sam komt erachter dat er in de school, die tegen een oude chocoladefabriek is aangebouwd, een geheime deur zit. En zijn zusje Larina die in groep 1 zit, zegt een geheimpje te hebben. Sams tante Mariëlle, die soms de rol van Sams overleden moeder een beetje overneemt, gaat plotseling vreemd doen als ze op school is geweest. En Sams meester verdwijnt spoorloos als hij zich moet gaan melden bij het onzichtbare schoolhoofd juf Radius. Veel geheim dus in dit spannende verhaal voor een AVI-7 lezer die op Leeservaring E zit. Uiteindelijk is er de ontmaskering, maar Van Ede zou Van Ede niet zijn als hij niet een klein open eindje aan het verhaal gaf. Zo blijft de lezer enigszins in het spannende ongewisse achter.

Misschien de leukste Bizon van het stel is Mees op nieuwe sokken van Dirk Nielandt (tekeningen van Jan Jutte), een AVI-3 en Leeservaring D boek. Leuk vooral door de grote herkenbaarheid die Mees oproept. De zevenjarige wil zo graag een echte held zijn. Net als Klaas Bonk, zijn tv-held. Mees heeft zelfs echte Klaas Bonk-sokken. Maar hoe word je een held? Door de kelder in te durven, door een vis van een visser terug te gooien in het water, door misschien iemand te redden uit een brand (maar het was een brandende berg afval), niét door zijn moeder te 'redden' die met een berg strijkgoed zit, wél door voor zijn moeder een pleister te halen (maar Mees kan niet tegen bloed), wél door voor zijn moeder een spin weg te halen ("Jij bent een held," zegt ze), door geld uit zijn spaarpot in een collectebus te stoppen. Geen echte heldendaden dus. Mees heeft een talent voor missers. Regelmatig stampt hij boos naar boven, naar zijn kamertje, vooral als hij vindt dat hij weer eens als een klein kind behandeld wordt door zijn ouders. Tot Klaas Bonk in levende lijve bij toeval langskomt. De grote held redt Mees uit een boom en moet als een echt mens even naar de wc om te plassen. Klaas valt niet van zijn voetstuk, maar bij Mees breekt het licht door: een superheld is ook maar een mens. Dat is zo aardig aan dit verhaal, dat de heldhaftige afloop (Mees botst tegen een winkeldief) eigenlijk helemaal niet nodig had gehad. [Casper Markesteijn]