Papieren tijger : roman

We stonden stijf van de zekerheden en meestal ging het om dwaasheden". Aan het woord in deze wervelende autobiografische roman is Martin, een schrijver die op een bijeenkomst van oude maoïsten en proletarisch links (de ironische karikaturen van een voltooid verleden jeugd) aan de praat raakt met de 16-jarige Marie, de dochter van zijn oude strijdmakker Dertien. Marie was vier toen haar vader stierf en ze weet dus vrijwel niets over hem, zodat Martin het zijn plicht acht om met haar te praten over de tijd dat ze voor De Zaak streden. Dat doet hij in een bijna ononderbroken monoloog, terwijl hij haar, in zijn oude grijze Citroën DS 'Remember', via de boulevard périphérique naar huis brengt, aan de andere kant van Parijs. Zijn recapitulatie van die revolutionaire jaren, toen ze als derderangs Don Quichotes, plannen beraamden om de bestaande orde d.m.v. aanslagen, moorden en ontvoeringen omver te werpen, maar er uiteindelijk alleen maar in slaagden ideologisch getint kattenkwaad en marxistisch-leninistisch bedoelde pesterijen te plegen, worden gelardeerd met herinneringen aan zijn eigen vader, een officier in het Franse leger die in Indochina aan zijn eind kwam. Het is een extra laag binnen het verhaal, dat vooral de waanbeelden van een tijd -- de jaren '70 en '80 -- onder woorden wil brengen en dat doet via gedachtesprongen in tijd en ruimte, die min of meer in bedwang gehouden worden door een bijna minutieuze opsomming van de uithangborden, wegaanduidingen, verkeerssignalisaties die ze onderweg tegenkomen.

Een trieste slotsom van een mislukt leven, opgeofferd aan een al te radicale levensvisie, sektarische denkbeelden en een absoluut geloof in eenzijdige antwoorden op algemene levensvragen. Jaren later wil Martin, nu hij beseft hoezeer hij zich vergist heeft, Marie die levenslessen meegeven waar hijzelf geen oog voor had. De vraag blijft echter of het jonge meisje ook maar iets van al die lessen heeft begrepen. Zoals van die ene beklijvende zin: "Daar waar een baard verplicht is, gaan de onbehaarde koppen voor de bijl". [Jan Baes]