Rusteloos land

Rusteloos land, het sterke debuut van de Britse Belinda Bauer, draait rond de twaalfjarige Steven Lamb, wiens oom Billy negentien jaar geleden op elfjarige leeftijd verdween op weg naar de buurtwinkel. Zijn lichaam werd nooit gevonden, maar seriemoordenaar en pedofiel Arnold Avery werd toch veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. Men neemt aan dat het lichaam van Billy, net als dat van Avery's andere slachtoffers, begraven is op de plaatselijke heide, maar zonder Avery's hulp is het zoeken naar een speld in een hooiberg. Omdat Billy nooit is gevonden, blijft Stevens grootmoeder tegen beter weten in hopen dat haar zoon nog leeft. Steven is de voortdurende onzekerheid die het gezin al jarenlang parten speelt grondig beu, en daarom spendeert hij het merendeel van zijn vrije tijd aan het graven van putten op de hei, in de hoop de overblijfselen van zijn oom te vinden. Op een dag besluit hij Avery een brief te schrijven waarin hij hem vriendelijk vraagt naar de locatie van Billy's graf. De eenzame Avery is verbaasd, maar is wel te vinden voor een spelletje.
Rusteloos land is veel meer dan de zoveelste literaire thriller. Onder het laagje spanning schuilt er immers ook een intens psychologisch drama over gebroken gezinnen, pesten, pedofilie en het verlies van een kind. Bauer neemt rustig de tijd om de lezer te laten kennismaken met Steven en zijn familie, waardoor het boek eerder traag op gang komt. Deze uitgebreide karakterontwikkeling zorgt er echter voor dat je meeleeft met de personages en hun daden en motieven ten volle kan begrijpen. Zo is Stevens grootmoeder op het eerste gezicht een norse oude vrouw, maar omdat je weet dat ze nooit over het verlies van haar zoon heen is geraakt, kan je haar frustratie, die ze afreageert op Steven, zijn broertje Davey en hun moeder, enigszins begrijpen. Steven zelf wordt op school dan weer gepest door een drietal oudere jongens, die bijvoorbeeld zijn nieuwe schoenen stelen, waarna hij thuis weer op zijn kop krijgt van zijn grootmoeder. Het besef dat hij nooit uit de schaduw van zijn overleden oom zal komen, doet de twaalfjarige Steven uiteindelijk naar drastische middelen grijpen in de hoop zijn familie eindelijk rust te geven.
Een goede vondst die bijdraagt tot de spankracht is dat Bauer het verhaal afwisselend vertelt vanuit het standpunt van Steven of Avery. Zo beleef je de gebeurtenissen vanuit twee verschillende perspectieven en krijg je informatie van Avery die Steven (nog) niet heeft en omgekeerd. Daardoor weet je ook al snel dat het boek afstevent op een ultieme confrontatie, en de auteur stelt niet teleur in de zinderende finale. Als Belinda Bauer dit niveau kan aanhouden in haar volgende boeken, dan wordt ze zeker een naam om in het oog te houden. Voor dit debuut kreeg ze onlangs alvast de Gold Dagger Award. [Karen Vandyck]