Krijgers voor God : de orde van de tempeliers in de Lage Landen 1120-1312
Michel Nuyttens
Michel Nuyttens (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 932 NUYT |
15/01/2014
Zeker de oudere generatie is vertrouwd met het liedje Zeg kwezelke, waarom danst gij niet?. Het is een spotliedje en geeft goed weer waarvoor kwezels moesten doorgaan: devote zielenpoten. Het woord ‘kwezel’ is zelfs tot een soort scheldwoord geëvolueerd. Maar niets is minder waar. Michiel Nuyttens heeft zich lang verdiept in het onderwerp en kwam tot een reeks verrassende conclusies, die we kunnen lezen in Kwezeltjes dansen niet.
Kwezels (mannelijk: kwezelaars) vormen een oude organisatorische traditie binnen de katholieke kerk die teruggaat tot een revolutie in het geestelijk leven. Voor vrouwen (en eigenlijk ook mannen) waren er maar twee mogelijkheden: trouwen of een klooster binnentreden. Een andere weg was er niet, tot de begijnen, bogaarden en later de kwezels komen. Het ging om mannen en vrouwen die voor het één noch het ander kozen. Ze zochten een derde weg in een losse vorm van religieus leven. Dat is de reden waarom ze zo dikwijls in aanvaring kwamen met de kerk die er geen totale controle over kon krijgen. Vanaf de achttiende eeuw worden de meesten volledig ingelijfd in de traditionele orden en congregaties van de kerk.
De auteur start zijn verhaal in de zeventiende eeuw. Vanaf dat ogenblik zijn er ook veel bronnen beschikbaar. Dat maakt een reconstructie mogelijk van hun geschiedenis en hun dagelijkse leven. De meesten voorzagen in hun eigen levensbehoeften door onderwijs te verstrekken of zieken te verzorgen. De Broeders Van Dale en de Maricolen zijn daar tot op heden nog stille getuigen van. De meesten hadden allemaal een aparte regel en aparte statuten. Het zou dus niet goed zijn om alle kwezels over dezelfde kam te scheren, maar in die val trapt de auteur niet. Nuytens vermeldt ten slotte in de marge dat er vandaag zo een veertig ‘godgewijde vrouwen’ in België leven. Zij zetten een acht eeuwen oude traditie in stilte verder. Kwezeltjes dansen niet is een prachtig overzichtswerk over een onderwerp dat slechts zelden ter sprake komt. Naar de normen van het Davidsfonds bevat het maar weinig illustraties, maar zo veel originele illustraties zijn er dan ook niet over te vinden. De tekst is voor een breed publiek van geïnteresseerden toegankelijk. [Hans Geybels]
Prof. dr. P.J.A. Nissen
In de zeventiende en achttiende eeuw waren er in de Nederlanden vrouwen die een aan God en de kerk gewijd leven wilden leiden zonder tot een kloosterorde te behoren: geestelijke dochters. In het noorden werden ze meestal kloppen genoemd en in het zuiden kwezels, een woord dat ook toen al een negatieve bijklank had. Soms woonden ze alleen, soms in gemeenschappen met een eigen regel. Dit boek van de Brugse rijksarchivaris Nuyttens biedt een voortreffelijk en rijk overzicht van waar de kwezels te vinden waren en hoe zij leefden. De vrouwen speelden vaak een belangrijke rol in het onderwijs, de ziekenzorg en de textiele nijverheid. In veel opzichten waren zij de voorloopsters van de actieve congregaties van zusters die in de negentiende eeuw ontstonden. De spiritualiteit van de kwezels leren we slechts indirect kennen, via wat hen door mannen in boeken en preken werd voorgehouden. Het boek is gebaseerd op oudere literatuur, maar ook op nieuw archiefonderzoek van de auteur. Enkele illustraties in zwart-wit.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.