Noem het liefde : roman
Daan Heerma van Voss
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2015 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12713 |
Dirk Leyman
us/ug/26 a
Van de schrijvers die de entourage van Das Magazin bevolken, is Daan Heerma van Voss (29) ongetwijfeld de productiefste. Hij schrijft in een verschroeiend tempo, wat resulteert in alomtegenwoordigheid in dag- en weekblad. Na zijn wisselend ontvangen Het land 32 staat er voor begin 2016 trouwens alweer een nieuwe roman aangekondigd: De laatste oorlog. En vanaf morgen ligt het sober ogende Een verlate reis in de boekhandel.
Er valt niet meteen een genre te kleven op dit delicate geschrift. Maar onmiskenbaar is het een tedere, integere en toch ook droogkomische hommage aan zijn peetvader en naamgever Daan de Jong (1942-2014), wiens beide ouders in Auschwitz omkwamen.
Daan was de neef van de vermaarde Nederlandse historicus Loe de Jong, 'die de Tweede Wereldoorlog tot zijn academische obsessie maakte' maar geen raad wist met het trauma van zijn familielid. De Jong duikelde regelmatig binnen bij het gezin Heerma van Voss, als 'een patroonheilige'. Hij was 'een alomtegenwoordigheid' en nauwe vriend van zijn vader Arend Heerma van Voss.
Er groeide een ontzaglijke vertrouwdheid tussen de twee Danen, zodanig dat de jonge Daan het gevoel had dat hij alles bij hem kwijt kon. 'Vergissingen, fiasco's en drama's - voor zover daar in mijn leven sprake van was - besprak ik daarom liever met hem dan met mijn ouders.'
Daan de Jongs levensloop leest - ondanks het verlies waar hij nooit mee in het reine kwam - enigszins als een schelmenroman. Hij was een advocaat met een flipperkast in zijn kelder, waar armlastige klanten het tegen hem konden opnemen in ruil voor korting. Hij was 'een melancholieke man, met de schudlach van The Simpsons' Dr. Hibbert', met veel relaties en onopgehelderde geheimen. Liftend reisde hij de wereld af. 'Hij wilde gezien worden, even maar, door iedereen, om vervolgens weer met stille trom te vertrekken, om weer onzichtbaar te zijn.'
Aan het eind van zijn leven stelt de schrijver hem voor om samen naar Auschwitz te reizen, de plek die Heerma Van Voss van jongs af heeft 'gefascineerd, aangetrokken en afgestoten'. Het komt er niet van, door De Jongs voortschrijdende ziekte en onbehagen. Maar Heerma van Voss grijpt zijn kans voor een 'tribuutreis' naar het uitroeiingskamp wanneer Frieda Mulisch hem voor een interview vraagt én hij de locatie mag kiezen.
Sentimentele trots
Ze komen er terecht tijdens de 70-jarige herdenking van de kampbevrijding. Prominenten trekken de aandacht naar zich toe. Van Voss observeert en ondergaat ('De plek is alleen door zwijgen te ervaren') en weet toch iets pregnants toe te voegen aan de oneindige berg kampliteratuur. Zo leren we dat op het traject tussen Auschwitz en Birkenau Kentucky Fried Chicken en McDonald's zijn opgerezen, want ja, ook de concentratiekamptoeristen hebben honger.
En hij vraagt zich af: wat is het beste? 'Ons blijven vergapen aan de duivelsrelieken die de vernietiging voor ons heeft achtergelaten, of juist verder gaan, onverstoorbaar (...)?'
Een verlate reis is een fraai eerbetoon, gekruid met licht 'sentimentele trots' op zijn naamgever. Van Voss toont in dit boekje een gevoeliger kant van zijn schrijverschap en zet het masker van de ironie regelmatig af. Wat hem zeker niet misstaat.
Daan Heerma van Voss, Een verlate reis, De Bezige Bij, 63 p., 9,90 euro.
DIRK LEYMAN ■
A.H.B. de Munnick
Schrijver Heerma van Voss verhaalt in dit boekje over zijn peetvader/familievriend Daan de Jong, zoon van de vermoorde broer van nationaal historicus Loe de Jong, en over zijn reis, met de weduwe van Harry Mulisch, naar Auschwitz op 27 januari 2015, zeventig jaar na de bevrijding van het kamp. Maar zoals wel meer bij jonge schrijvers gaat het vooral over de auteur zelf. Dat leidt tot enig gekoketteer met zijn eigen leven en het feit dat hij vóór Daan de Jong, mét Frieda Mulisch, náár Auschwitz gaat. Het leidt ook tot de in het verleden al veel gemaakte clichés van het aanzetten van de absurditeit van het vernietigingskamp. Ze rijden in een taxi erheen (treinen), onderweg komen ze fastfood-restaurants tegen (honger), fabrieksschoorstenen roken onderweg (crematorium). En dit alles opgeschreven in een met fraaie zinnen gelardeerde élitaire schrijfstijl.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.