De binnenkant van mij
bell hooks
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
Vandaag open
van 10:00 tot 19:00
Allemaal uitgeleend
| Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
|---|---|---|
|
Uitgeleend
|
De Geus, © 2025 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : NIEUW (kasten voor de balie) 418.2 HOOK |
Besprekingen
Is Amerika wel in staat tot liefde?
Dieuwertje Mertens
ru/eb/08 f
Schrijver, hoogleraar, feminist en sociaal en politiek activist bell hooks werd geboren in Kentucky als Gloria Jean Watkins. Haar pseudoniem, bell hooks, ontleende ze aan haar overgrootmoeder Bell Blair Hooks (hooks schreef haar naam bewust met kleine letters als een politiek en filosofisch statement, red.).
De activist schreef vanuit een intersectionele benadering over ras, kapitalisme en genderidentiteit. In haar boeken en films onderzoekt ze wat het betekent om een zwarte feministische vrouw te zijn, wat zwarte masculiniteit inhoudt, hoe zwarte gezinsstructuren werken en wat zwarte liefde betekent.
Haar werk wordt veelvuldig geciteerd door andere (Amerikaanse) feministen, want haar onderwerpen zijn ook in het feminisme van nu nog steeds actueel. Zo ook Alles over liefde, dat oorspronkelijk in 1999 verscheen en door Jenny Mijnhijmer in het Nederlands werd vertaald.
Ze maakte de herverkiezing van Trump niet mee, maar ze zou zich omdraaien in haar graf als ze had gezien hoe Trump een paar weken geleden reageerde op de dienst van Mariann Budde in de National Cathedral in Washington. De vrouwelijke bisschop van de episcopaalse kerk vroeg Trump om 'genade' voor mensen uit de lbgtq+-gemeenschap en hardwerkende, onschuldige migranten. Trump was ziedend. Op zijn socialemediaplatform eiste hij verontschuldigingen van deze 'zogenaamde bisschop' en 'radicaal-linkse Trump-hater'.
Het was koren op hooks' molen geweest, omdat deze gebeurtenis (wederom) de hypocrisie van de Amerikaanse samenleving illustreert: het grote gebrek aan liefde en medemenselijkheid in een cultuur die tegelijkertijd zo gehecht is aan religie. En daar moet het maar eens afgelopen mee zijn: practice what you preach is wat hooks betoogt.
De niet-menslievende houding komt volgens hooks onder andere door consumentisme, de narcistische ik-cultuur, de gehechtheid aan het patriarchale kerngezin, het conservatisme en de fascinatie met geweld. Kortom: alles waar Trump voor staat.
In Alles over liefde pleit ze voor een broodnodige 'liefdesethiek' die het liefdeloze Amerikaanse volk zal bevrijden en verlichten. Gezien de situatie waarin het land verkeert, heeft haar pleidooi ook zesentwintig jaar na publicatie op zich niet aan urgentie ingeboet. Toch valt er ook het een en ander op aan te merken.
Alles over liefde is diepgeworteld in de Amerikaanse cultuur en ook in de Amerikaanse traditie van zelfhulpboeken. Daar heeft dit boek dan ook veel van weg. Dat komt door het zemelige, populair-therapeutische taalgebruik (zoals 'gewonde kinderen', 'commitment' en 'affirmaties hielpen mijn emotionele evenwicht te herstellen').
En dan heb ik het nog niet eens over alle spirituele gemeenplaatsen en haar prekerige neiging om haar boodschap eindeloos te herhalen. Wie niet gek is op zelfhulpproza, waant zich snel in een stilistische hel.
Verlangen
Jaren van therapie en kritische reflectie gaven hooks het inzicht dat ze uit een 'disfunctioneel gezin' kwam, waardoor ze zelf ook weer in 'disfunctionele relaties' terechtkwam (de freudiaanse herhalingsdwang).
Ze is niet de enige: 'Veruit de meeste mensen komen uit een disfunctioneel gezin, waarin hun is geleerd dat ze niet goed genoeg waren, waar ze beschaamd werden, verbaal en/of fysiek mishandeld en emotioneel verwaarloosd, ook al werd hun tegelijkertijd geleerd dat er van hen werd gehouden', schrijft hooks.
Is dat zo? Ieder huisje heeft zijn kruisje, maar zo'n boude uitspraak noopt toch tot enige onderbouwing.
Ook doet hooks uitspraken als: 'De meeste mannen voelen dat zij liefde ontvangen en weten daarom hoe het voelt om bemind te worden; vrouwen voelen vaak dat wij in een constante staat van verlangen verkeren, verlangen naar liefde maar deze niet ontvangen.' Hier geldt ook: is dit een gevoel, feit of aanname? In Alles over liefde lijkt hooks' eigen ervaring leidend, gesteund door citaten uit de populaire filosofie, religie en (zelfhulp)literatuur.
Hoe vinden al die mensen die niet weten hoe lief te hebben hun weg naar de liefde? 'Een cultuur die verstorven is voor liefde' kan volgens hooks 'alleen herrijzen door spiritueel ontwaken. Oppervlakkig gezien lijkt ons land zo seculier en individualistisch, met zijn aanbidding van de twee goden geld en macht, dat er geen ruimte lijkt te zijn voor een spiritueel leven', aldus hooks. Een meerderheid van de Amerikanen hangt echter een geloof aan. Dat gegeven biedt kansen.
Veel bidden
In plaats van het materiële leven zouden we volgens hooks onze focus moeten verleggen naar het geestelijke: 'een gul hart', wederkerigheid, maar ook 'tijd' en aandacht stellen ons in staat om lief te hebben. Ze schetst hoe je dat in de praktijk kunt brengen, bijvoorbeeld door dicht bij je familie te wonen, zodat je hen kunt ondersteunen, en door veel te bidden.
Dat zal echter niet bij iedereen weerklank vinden. Bovendien zou het vermogen om lief te hebben, zeker in een (toenemend) seculiere samenleving, niet afhankelijk moeten zijn van religie. Kan dit boek betekenis hebben in deze gepolariseerde tijd? Of zijn hooks' onschuldige oplossingen te mild? Misschien kan de lezer die bereid is met een liefdevolle blik naar dit boek te kijken zich door hooks gesteund voelen om de zoektocht naar liefde niet op te geven.
Liefdevol leven als radicale en revolutionaire daad
Eva Berghmans
ru/eb/15 f
Laat u niet misleiden door de titel. Alles over liefde is geen zelfhulpboek. Het is een radicale denkoefening over liefde. Over wat liefde is, en over hoe onze levens eruit zouden zien als ze een leidend principe was. Hoewel schrijver en professor bell hooks haar boek begint met een persoonlijke passage over een relatiebreuk, is het in de eerste plaats een politiek boek.
All about love verscheen al in 1999, nu is het eindelijk vertaald naar het Nederlands. Terecht, want het is relevanter dan ooit. De rode draad: als liefde een fundamentele menselijke nood is, hoe komt het dan dat we er zo slecht in zijn? Niet alleen in de romantische liefde, maar in liefdevol leven tout court?
Hooks wijt dat falen niet aan een fundamenteel menselijk tekort, maar aan de manier waarop onze maatschappij is ingericht. Ze toont zich ongenadig voor de impact van patriarchaal denken, materialisme, kapitalisme en machtsdenken op onze relaties. Hooks ziet het patriarchale denken niet in eerste instantie als een manier om vrouwen klein te houden, ze definieert het als geïnstitutionaliseerd seksisme. Dat seksisme duwt zowel mannen als vrouwen in een mal die hen niet goed zit. Het zijn die mallen die ons afsluiten van onszelf en onze gevoelens, en ons doen opgroeien en scholen in liefdeloosheid.
Straffen uit liefde?
Die verknipte omgang met emoties en elkaar vindt haar weg tot in het kerngezin, wat een bij uitstek liefdevolle omgeving zou moeten zijn, maar het al te vaak niet is. Systemen van belonen en straffen, laat staan gewelddadige straffen “omdat ik je graag zie en alleen maar het beste voor je wil”, vallen buiten de liefde zoals hooks die ziet. Geweld en liefde kunnen voor haar niet naast elkaar bestaan.
Maar ook de romantische relatie zoals die in popsongs bezongen wordt, als een blikseminslag die het geluk voor de rest van je leven inluidt, een gat in je zijn dat eindelijk gevuld wordt, ziet hooks niet als liefde. Ware liefde is iets anders dan erotische aantrekkingskracht of het gevoel dat iemand er “altijd voor je is”. Liefde is geen instantvervulling van al je noden.
Wat is ze dan wel? Volgens hooks uit de echte liefde zich in het soort relatie waarin je elkaar helpt groeien. Het soort relatie dat gedijt bij een open en eerlijke communicatie, waarin je jezelf laat zien, en de ander wil en kan horen, ook als het moeilijk is. Liefde is geen gevoel, schrijft hooks, maar een daad. Het is een keuze om die mix van zorg, affectie, erkenning, respect, commitment en vertrouwen te koesteren en te voeden. Die vorm van liefde beperkt zich ook niet tot romantische of seksuele verhoudingen, maar kan het leidende principe zijn in alle soorten relaties. Hooks kijkt bijvoorbeeld ook naar het idee van gemeenschappen waarbinnen liefde kan gedijen.
Hoe zo'n liefdevol verband er kan uitzien, hoe een leven volgens die principes er kan uitzien, dat moet de lezer zelf uitvinden. Hooks geeft hier en daar wel voorbeelden uit haar eigen leven, maar het blijft toch vooral bij contouren - Alles over liefde is geen handleiding. Zelf noemt hooks het boek een 'meditatie', ze laat zich ook inspireren door boeddhistische en christelijke denkers. In de eerste plaats is dit boek een persoonlijke vertelling, vlot en toegankelijk geschreven, en voortgedreven door het geloof dat de wereld een betere plek kan zijn dan ze is.
Weg met macht
Hooks wijst erop hoe machtsdenken haaks staat op liefde. Waar macht en controle de dynamiek bepalen, is er geen ruimte voor liefde. Want die gaat per definitie uit van gelijkwaardigheid, van een gezamenlijk project waarin je rekening houdt met elkaars belangen. Dat mag in deze tijden waarin Donald Trump en Elon Musk dag na dag het nieuws halen als een utopie klinken, het helpt wel om met hooks' woorden in het achterhoofd naar die dagelijkse realiteit te kijken.
Alles over liefde is een ultiem hoopvol boek. Voor hooks is liefde een transformatieve kracht, niet alleen op persoonlijk niveau, ook op wereldschaal. Liefde is een manier om dominantie en onderdrukking omver te werpen, een die weg blijft van de woede en de wanhoop. Cynisme is in hooks' ogen de ultieme wanhoop, het masker waarachter het gefnuikte verlangen naar liefde zich wegsteekt. Niemand wordt er beter of gelukkiger van - nee, ook de jongens die zich een weg naar de macht brallen niet.
Dit boek heeft het potentieel om je blik op de werkelijkheid ingrijpend te veranderen. Dat heeft het bij mij in elk geval gedaan, en daar ben ik, nu de menselijkheid in het gedrang komt, bijzonder blij om. Af en toe, als mijn geloof in de mensheid wankelt, sla ik het nog eens open voor de zekerheid, en denk ik: dank u, bell hooks. Rust in liefde.
PS. Het is heel goed mogelijk dat u van bij de eerste bladzijden een grote weerstand ervaart. Het is ook heel goed mogelijk dat dit bewijst hoe hard hooks het bij het rechte eind had over ons gebrek aan ervaring met wat liefde kan zijn.
Bell hooks werd geboren als Gloria Watkins. Ze nam het pseudoniem bell hooks aan als eerbetoon aan haar overgrootmoeder. Ze schreef het met kleine letters, om het onderscheid met haar overgrootmoeder te maken en omdat de tekst belangrijker is dan de schrijver. Hooks stierf op 15 december 2021.
Bookarang
Een hoopvol filosofisch boek over liefde. Feminist bell hooks stelt dat er in de huidige gepolariseerde wereld een gebrek is aan zorg, mededogen en gemeenschap. hooks biedt een diepgaande analyse van de rol van liefde in onze persoonlijke en maatschappelijke relaties en stelt dat liefde essentieel is voor het creëren van een meer verbonden en zorgzame samenleving. Ze pleit dan ook voor een nieuw ethisch model van liefde. Ze gaat onder andere in op de rol van het patriarchaat, de opvoeding van kinderen en het werkende bestaan. Persoonlijk en vlot geschreven. Geschikt voor een brede tot geoefende lezersgroep. bell hooks (1952-2021) was cultuurcritica en feministisch schrijfster. Ze schreef eerder o.a. ‘Feminisme is voor iedereen’ (2022). ‘All about love' werd oorspronkelijk uitgegeven in 2001.
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.