Paper towns : waar is Margo Roth Spiegelman?

Margo Roth Spiegelman is een mysterie, een legende. En ze is het onbereikbare buurmeisje van Q (Quentin), de 18-jarige hoofdpersoon van Paper towns: waar is Margo Roth Spiegelman? Q heeft Margo eigenlijk al in geen jaren echt gesproken, als ze op een nacht plotseling zijn slaapkamerraam openschuift en hem meeneemt op een bizarre, onvergetelijke tocht door de stad. De volgende dag is Margo spoorloos verdwenen. Q is ervan overtuigd dat ze aanwijzingen voor hem heeft achtergelaten, waardoor hij kan achterhalen waar ze zit. Met hulp van zijn beste vrienden Ben en Radar begint hij een intensieve zoektocht naar Margo, waarbij Q niet alleen Margo, maar vooral zichzelf beter leert kennen.
Het thema van Paper towns lijkt inmiddels een typisch John Green-thema te zijn. In zijn eerdere jeugdromans Het grote misschien (Lemniscaat, 2005) en Negentien keer Katherine (Lemniscaat, 2007) voert hij eveneens een jongen ten tonele die onherroepelijk verliefd wordt op een bijzonder, ogenschijnlijk onbereikbaar meisje. Ondanks dit telkens terugkerende thema is Paper towns toch heel anders. Hoewel Q in een aantal opzichten gelijkenissen vertoont met Greens vorige hoofdpersonen (intelligent, humoristisch, ad rem en een beetje een nerd), is hij minder wereldvreemd: Prop uit Het grote misschien verzamelt 'laatste woorden' en Colin is een wonderkind dat aan de lopende band anagrammen maakt. Q is een doodgewone jongen die zich middelmatig inzet voor school en het liefst videogames speelt met zijn vrienden. Hierdoor is hij als hoofdpersoon herkenbaarder.
Paper towns bevat bovendien een grotere spanningsboog: zowel het nachtelijke avontuur met Margo aan het begin van het boek en vervolgens de aanwijzingen die Margo voor Q achterlaat, zitten spectaculair in elkaar. Niets is wat het lijkt: Margo slaagt erin Q keer op keer te verrassen en de lezer daardoor ook. Margo's aanwijzingen voeren Q niet naar het zoveelste attractiepark waarin ze heeft ingebroken, naar de Mississippi of naar een andere avontuurlijke plek, maar naar een verlaten kantoorblok waar in geen jaren een mens lijkt te zijn geweest. Dit vormt het begin van een gespannen zoektocht langs alle papieren steden die Q op de kaart kan vinden: fictieve steden die door cartografen op landkaarten worden geplaatst als een copyrightvalstrik, om te kijken of anderen deze plaatsnamen zonder meer overnemen. Aanvankelijk kan Q de aanwijzingen van Margo totaal niet rijmen met de avontuurlijke, onvoorspelbare Margo die hij kent, de Margo "die werelden op hun kop zet" en "dingen doet waar wij alleen maar van kunnen dromen". Gaandeweg komt hij erachter dat Margo heel anders is dan hij altijd had gedacht. Haar achternaam Spiegelman is niet voor niets gekozen. Deze verwarring over Margo's identiteit versterkt Q's vastberadenheid echter alleen maar: "Ik weet niet meer wie ze is, of wie ze was, maar ik moet haar vinden".
De personages zijn goed en met oog voor detail uitgewerkt: Ben met zijn wanhopige zoektocht naar een 'schatteboutje' voor het eindgala, Radar met zijn passie voor de online encyclopedie Omnictionary en zijn ouders die de grootste verzameling zwarte kerstmannen ter wereld hebben, de ouders van Q, die beiden therapeut zijn en constant in jargon spreken en natuurlijk Margo zelf, met haar ritmische manier van praten, haar scherpe opmerkingen en haar onverschrokken plannen.
Q en zijn vrienden delen een bijzonder gevoel voor humor, waarbij de jongens voortdurend de spot met elkaar drijven: "'Jou een date voor het eindgala bezorgen, Ben,' zei ik, 'is zo moeilijk dat duizend apen die duizend jaar lang op duizend typmachines zitten te tikken, niet één keer Ik ga met Ben naar het eindgala typen'." Het verhaal is doorspekt met gevatte opmerkingen en grappen, die Q en hun vrienden schijnbaar moeiteloos uit hun mouw schudden.
Paper towns is een soort mix van Greens eerdere boeken: het bevat het bedachtzame karakter van Het grote misschien, maar ook de humor die in Negentien keer Katherine de boventoon voert. Greens derde jeugdroman verscheen in de serie 'Made in the U.S.A.'. In Amerika werd deze goed geschreven adolescentenroman over jong en verliefd zijn, over vriendschap en de vraag of je jezelf en anderen ooit echt kunt kennen, terecht bekroond met de Edgar Allen Poe Award in de categorie jongvolwassenen. [Eefje Buenen]