Plectrude

Een plaag uit België" noemt ze zichzelf in dit boek, de auteur van deze groteske, die het geluk van haar hoofdpersoon, Plectrude komt bedreigen, wanneer ze haar aan het eind van het verhaal hetzelfde lot wil doen ondergaan als eerder haar labiele moeder, Lucette, die na haar man te hebben neergeschoten zelfmoord zou plegen. Kort daarvoor was Lucette in de gevangenis bevallen van een dochter die ze Plectrude zou noemen, een naam die ze had geplukt uit een 19e-eeuwse encyclopedie. Het meisje wordt liefdevol opgenomen door Lucette's oudere zuster, Clémence, die al een gezin heeft met twee dochtertjes. Maar Plectrude is een beeldig kind en blijkt bovendien erg veel talent te hebben, dat door de eveneens gestoorde Clémence de hemel wordt ingeprezen. Ze wordt het prinsesje in huis en mag al snel naar balletles, waar ze het zo goed doet dat ze van school wordt gehaald om naar de balletschool van de Parijse opera te gaan. De ijzeren discipline, tezamen met de overtrokken verwachtingen van Clémence, maken dat Plectrude zodanig te keer gaat dat ze anorectische dwanggedachten krijgt en op een dag fysiek in elkaar stort. Het is over en uit met haar carrière en de teleurstelling thuis is zo groot dat haar stiefmoeder Clémence ronduit vijandig wordt. Plectrude wordt verweten dezelfde destructieve neigingen te hebben als haar moeder, maar als ze de daad bij het woord wil voegen en zich in de Seine wil verdrinken, komt als een deus ex machina de jongen voorbij die ze tijdens haar korte schooltijd altijd en stiekem heeft bemind. Zal het dan toch nog goed komen?

Niets is minder zeker, vooral omdat boven op alle plagen van Egypte die ze al had moeten doorstaan, nu ook die uit België dreigt. Maar wat kan een arme hoofdpersoon doen tegen zijn vastberaden auteur? De arme Plectrude zal er wellicht nooit uitkomen, net als de criticus, die met stijgende verbazing kennis neemt van dit weliswaar erg vlot geschreven verhaal, dat met zevenmijlslaarzen door het leven van Plectrude raast, maar die ook tevergeefs blijft zoeken naar de bedoeling en de uiteindelijke betekenis van dit moderne sprookje, dat op geen enkel moment ernstig kan worden genomen. Maar allicht is dat wel de laatste zorg van een auteur die zich, samen met tal van andere scribenten van vandaag, nauw verbonden weet met de wispelturige tijdgeest. [Jan Baes]