Arkadia : een drieluik
Sipko Melissen
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Van Oorschot, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 13440 |
30/11/2012
Een kamer in Rome, de vierde roman van Sipko Melissen, opent met een afwijzing. Daniël, een literatuurstudent, wordt door zijn vertrekkende vriendin bestempeld als wereldvreemd: ‘Fictie kwam voor mij op de eerste plaats, zei ze […]. Hoe verder weg van de alledaagse werkelijkheid, hoe enthousiaster ik werd. Ik was een romanticus pur sang.’ Die tweedeling blijft hangen bij Daniël, zodat hij zich steeds afvraagt of zijn liefde voor literatuur geen ‘vlucht in de verbeelding’ is ‘omdat ik niet goed wist wat ik met de werkelijkheid aan moest?’
De spanning tussen werkelijkheid en fictie drijft ook de plot aan. Daniël krijgt van zijn ex-schoonmoeder Een tuin in Toscane te leen, een kwaliteitsvolle novelle die echter volledig onbekend is en de auteur heeft nadien nooit meer iets geschreven. Uitermate gefascineerd trekt Daniël uiteindelijk naar Italië, vastbesloten de auteur daar te vinden en de werkelijkheid achter deze roman te achterhalen. Tegelijk hoopt hij zo meer werkelijkheidszin te krijgen, én een eigen verhaal schrijven: ‘een detective […].Op de eerste pagina werd niet een lijk gevonden, maar een novelle die nergens geregistreerd stond, een weeskind in de literatuur. Ik ging de man opsporen die hier verantwoordelijk voor was.’
De werkelijkheid blijkt echter niet zo gemakkelijk te vatten. Achter de novelle en de identiteit van de auteur schuilen immers allerlei andere verhalen. Hier grijpen fictie en werkelijkheid ook op meta-niveau in elkaar. Zo is Daniël geboeid door virtuele romans (boeken die slechts bestaan in de romanwerkelijkheid) waarvan Een tuin in Toscane een voorbeeld is in Melissens roman. Die virtuele novelle eindigt met de overhandiging van een tekst die uiteindelijk de novelle zelf blijft te zijn. Daniël krijgt deze op zijn beurt als ‘geschenk’, en zo ontstaat zijn eigen verhaal.
Dat mag misschien postmodern aanvoelen waarin verhalen elkaar steeds opvolgen zonder ooit bij de werkelijkheid aan te komen, maar het lijkt de roman en Daniël toch vooral om de kracht en pracht van verhalen te gaan. Niet zozeer wat literatuur met de werkelijk kan doen, staat centraal, maar de verwonderde en genietende ervaring ervan. Daniëls verhouding tot de literatuur is dan ook niet zozeer romantisch, als wel gezellig: ‘wat bracht groter geluk dan een stil vertrek met een tafel waarop boeken en papier, een lamp erboven. Meer had ik niet nodig.’ Ook staat Daniël niet, als de vaak genoemde Keats, getormenteerd in het leven, maar is hij wat onzeker of besluiteloos. Tot interessante reflecties over de verhouding tussen werkelijkheid en fictie komt Melissens roman dan ook niet. De meeste aandacht gaat ook uit naar de zoektocht die voor mij lijdt onder een al te doorzichtige constructie en stijl. Als romantiek betekent zich op het onmogelijke te richten, dan valt deze roman zowel inhoudelijk als vormelijk te braaf uit.
[Hans Demeyer]
Drs. Cees van der Pluijm
Sipko Melissen (1941) publiceerde eerder poëzie, novellen en drie romans, waarvan er een werd bekroond met de Anton Wachterprijs. 'Een kamer in Rome' is het verhaal van een jonge letterenstudent en aspirant-schrijver die in Italië op zoek gaat naar de auteur van een geheimzinnige novelle. Daarbij komt hij voor tal van verrassingen te staan, ook over zichzelf. Melissen produceerde een gelaagde roman, die naast een literaire detective ook een boek is over het wezen van literatuur, over de verhouding oudere-jongere, over seksuele identiteit, over de verhouding leven en literatuur, fictie en werkelijkheid. In een briljante constructie vertelt Melissen een spannend verhaal, vol intertekstuele verwijzingen. Zonder twijfel is 'Een kamer in Rome' zijn beste roman, een schier volmaakt werk (op enkele onnodige herhalingen na), dat zowel literatuurliefhebbers en -wetenschappers als ontspanningslezers en Italië-fans ook bij herlezing zal boeien door de gelaagdheid, de thematiek en de zorgvuldige stijl. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.