Rood als bloed

Rood als bloed en Wit als sneeuw vormen de eerste delen van de ‘Snow White trilogie’. Beide romans focussen op Lumikki, die ongewild bij criminele praktijken betrokken raakt. In Rood als bloed schiet Lumikki klasgenoten te hulp die geld van een bende verduisterd hebben. Het ontaardt in een totaal ongeloofwaardig verhaaltje, met de allures van een goedkope thriller, waarin Lumikki bijna ontvoerd wordt, internationale drugshandel aan het licht brengt en een bende nietsontziende criminelen laat oppakken. In Wit als sneeuw wordt Lumikki op citytrip in Praag aangesproken door ene Lenka, die beweert haar halfzus te zijn. Louter toevallig komt Lumikki in contact met de Tsjechische journalist Jiří Hašek, die onderzoek doet naar een religieuze sekte. De twee verhaallijnen komen samen als blijkt dat de wat naïeve Lenka deel uitmaakt van de ‘Heilige Witte Familie’. Het blijkt een doorzichtig trucje om verouderde; copleet ongenuanceerde denkbeelden omtrent sektes in de verhaallijn te smokkelen. Lumikki en Jiří ontsnappen aan ‘de beste en meest betrouwbare huurmoordenaar van de stad’ en weten de collectieve zelfmoord van de sekteleden te verhinderen. Het behoeft weinig betoog dat de plot van beide romans totaal ongeloofwaardig overkomt — dat de gebeurtenissen zich steeds in een tijdsbestek van nauwelijks een week afspelen, helpt daar niet aan.
Nog meer kommer en kwel als Simukka gedachten wijdt aan Lumikki's inderhaast verbroken relatie met de transseksuele ‘Vlam’. Aanvankelijk weet de auteur in de beschrijving van de liefdesrelatie meer diepgang te bereiken, maar haar gebrek aan stilistische capaciteiten staat een gedegen schets in de weg. Net zoals in eerder werk (Spoorloos, Een andere wereld) verliest Simukka zich in wijdlopige passages vol irrelevante details, met uitschieters als ‘[M]aar toen ze zich niet meer inspande en haar gedachten vrijliet, werd de vreemde taal een woordenbrij zonder betekenis, niets meer dan combinaties van klanken die uit de mond van de man stroomden en zoemend tegen Natalia's nek botsten.’ Ook sfeerbeelden gaan de mist in: ‘De nacht lijmde de ogen van de mensen voor eeuwig dicht, maakte dromen dieper en eigenaardiger, liet de mensen hun eigen ik vergeten en verstrengeld met denkbeeldige droomwezens voortglijden, terwijl ze hun eigen herinneringen kwijtraakten.’ Ook karaktertekeningen lopen mank. Krijgt Lumikki nog enigszins diepgang, dan spelen nevenpersonages slechts een doorzichtig rolletje. Lumikki's uitspraak over haar ouders vat de karakterisering in beide romans treffend samen: ‘[H]et leek alsof ze voortdurend dingen zeiden die iemand anders hun in de mond had gelegd. Ze waren geen complete, levende mensen, maar schaduwbeelden.’ Waarom deze serie overigens de ‘Snow White trilogie’ heet, wordt niet duidelijk. Lumikki mag dan Fins zijn voor ‘Sneeuwwitje’, verder dan wat verwijzingen in de titels en enkele frasen uit het volkssprookje komt Simukka niet.
Aan het einde van Wit als sneeuw erkent Lenka dat ze de familieband verzonnen heeft. Toch weet Lumikki zeker dat ze ‘ooit’ een zus heeft gehad. Genoeg verhaalstof voor afsluiter Zwart als ebbenhout, dat later dit jaar verschijnt. Simukka zal echter uit een ander vaatje moeten tappen, wil ze haar drieluik nog enigszins van diepgang voorzien.
[Jürgen Peeters]