Eclips

Jarenlang is er over gespeculeerd: welke auteur zal de leegte kunnen opvullen die J.K. Rowling heeft achtergelaten na het voltooien van het laatste Harry Potter-boek? Een inmiddels vaak genoemde mogelijke opvolger is de Amerikaanse Stephenie Meyer met de serie 'Twilight', over de onmogelijke liefde tussen een meisje en een vampier. In april verscheen Eclips, het langverwachte derde deel in de reeks.

Het eerste boek in de reeks is Twilight: een levensgevaarlijke liefde (Sjaloom, 2006). Hoofdpersoon is de 17-jarige Bella Swan, die met tegenzin naar het regenachtige provinciestadje Forks verhuist om bij haar vader te gaan wonen. Als ze op school de mysterieuze en onweerstaanbaar knappe Edward Cullen ontmoet, is ze onmiddellijk verliefd, al heeft ze vanaf het eerste ogenblik in de gaten dat er iets vreemds met hem aan de hand is: hij heeft een bleke, ijskoude huid, zijn ogen lijken van kleur te veranderen en hij blijft weg van school op zonnige dagen. Gaandeweg ontdekt Bella de waarheid over Edward en zijn familie: ze zijn vampiers! De familie Cullen kiest er echter voor geen mensen te doden. Ze houden zich in leven door te jagen op wilde dieren. Ze proberen zoveel mogelijk te leven als gewone mensen. Edward is echter allesbehalve gewoon: hij kan gedachten lezen, zich onzichtbaar maken, zo hard rennen dat het bijna op vliegen lijkt en hij is ontzettend sterk. Hij lijkt dus eerder op een soort superheld dan op de vampier die in de meeste griezelverhalen wordt neergezet: hij is lief, nobel en draait er zijn hand niet voor om om de stuntelige Bella telkens opnieuw uit de gevaarlijkste situaties te redden. En toch is hij niet het perfecte vriendje, want behalve Bella's aanbidder en beschermer is hij ook haar grootste gevaar. Edwards vampierschap is een grote complicatie in de liefde die Bella en Edward voor elkaar voelen. Hij hunkert naar haar liefde, maar ook naar haar bloed ? een manier van leven die hij verworpen heeft. Hij moet constant op zijn hoede zijn om Bella niet per ongeluk te verwonden of zelfs te doden. Omgekeerd moet Bella leren leven met het gegeven dat haar vriendje en zijn familie gevaarlijk voor haar kunnen zijn. Toch wordt het pas echt levensgevaarlijk als een andere vampiergroep, die wél op mensen jaagt, het grondgebied van de Cullens betreedt. Al snel blijkt dat een van deze kwaadaardige vampiers het op Bella gemunt heeft. Bella moet halsoverkop uit Forks vluchten in de hoop aan een wrede dood te ontsnappen.

Het tweede deel, Nieuwe maan (Sjaloom en Wildeboer, 2007) staat in het teken van verlangen. Edward verbreekt het contact, omdat hij ervan overtuigd is dat Bella gelukkiger zal zijn met een doodgewone jongen van vlees en bloed, die zich niet constant moet bedwingen om haar een dodelijke kus te geven. Edward en zijn familie verdwijnen uit Forks, zonder een spoor na te laten. Bella mist Edward verschrikkelijk, zodanig dat ze nauwelijks nog aan het leven deelneemt. Dat verandert als ze vriendschap sluit met Jacob, de zoon van haar vaders beste vriend. Er ontstaat een hechte band tussen hen, waardoor het schrijnende verdriet om Edward iets beter te dragen is. Toch kan Bella hem niet vergeten. Als ze merkt dat ze soms zijn stem hoort, zoekt ze bewust gevaarlijke situaties op om zich dichter bij hem te voelen, al is het maar in haar verbeelding. Dan doen zich opmerkelijke gebeurtenissen voor in Forks. Er worden grote wolven gezien in de bossen. Ondertussen gaat Jacob zich steeds vreemder gedragen. Hij mijdt Bella en trekt plotseling veel op met jongens uit het reservaat aan wie hij eerder een hekel had. Uiteindelijk ontdekt Bella dat Jacob een weerwolf is, de natuurlijke vijand van de vampiers. Jacob en zijn vrienden veranderen in weerwolven zodra er een vampier in de buurt is. Dat is maar goed ook, want er dwaalt een gevaarlijke vampier rond die achter Bella aan zit. Dan, als Bella het allang niet meer verwacht, komt Edwards zus Alice terug naar Forks. Edward denkt dat Bella is omgekomen en wil zichzelf vernietigen door de regels van de Volturi te overtreden, een machtige vampiergroep die bepaalt aan welke regels en wetten de vampiers op de wereld zich moeten houden. Bella moet zo snel mogelijk naar Italië reizen om Edward te redden. Maar eenmaal daar, blijkt dat Edward sowieso al één wet heeft overtreden: hij heeft Bella, een mens, alles over het vampierschap verteld. De Volturi stellen hen voor een onmogelijke keuze: Bella moet sterven of ze moet zelf een vampier worden...

Eclips (Van Goor, 2009) is zo mogelijk nog spannender. In dit derde deel zijn Bella en Edward weer bij elkaar. Na het eindexamen zal Bella een vampier worden. Bella zelf wil niets liever, ze wil voor eeuwig bij Edward zijn. Maar naarmate de tijd verstrijkt, gaat ze toch twijfelen. Ze zal voor altijd afscheid moeten nemen van haar familie. Ook is ze bang voor wat het vampierschap met haar zal doen: zal ze net als de familie Cullen in staat zijn om vegetarisch te leven? En kan ze wel afscheid nemen van Jacob, die Edward niet kan uitstaan? Bella krijgt er nog meer dilemma's bij als er in de steden rondom Forks steeds meer gewelddadige moorden worden gepleegd. De familie Cullen ontdekt dat er een groep jonge vampiers huishoudt. Als duidelijk wordt dat deze moordlustige vampiers worden aangevoerd door een vampier die Bella wil doden, ziet Edward maar één oplossing: de vampiers moeten samenwerken met de weerwolven. Maar kunnen natuurlijke vijanden wel samenwerken? En hoe moet Bella ooit kiezen tussen Edward en Jacob, haar grote liefde en haar allerbeste vriend?

De 'Twilight'-boeken lezen als een trein. Het knappe van Meyer is dat je als lezer geen seconde twijfelt aan de gebeurtenissen die ze schetst. Lijkt het eerste boek aanvankelijk op een realistische jeugdroman over een tienermeisje dat door een verhuizing opnieuw moet beginnen, al snel maakt Bella kennis met een fantastische wereld waarin niets is wat het lijkt en de lezer kan niet anders dan haar ademloos volgen. Al is het gegeven dat Bella's beste vriend ook nog een weerwolf is wel wat veel, Meyer weet het geloofwaardig neer te zetten. Haar geheim schuilt wellicht in de lange dialogen tussen de hoofdpersonen, die kenmerkend zijn voor de hele 'Twilight'-reeks. Bella voert paginalange gesprekken met Edward en Jacob, net zo verbaasd en nieuwsgierig als de lezer. Hierdoor krijg je antwoord op alle (kritische) vragen en ontdek je ? net als Bella ? dat Edward en Jacob geen van beiden aan het klassieke beeld van vampier en weerwolf beantwoorden. Ze blijken bovendien beiden gebukt te gaan onder hun lot. Meyer weet niet alleen te verrassen met deze originele invulling, het knapste is misschien nog wel dat ze erin slaagt om sympathie te wekken voor wezens die doorgaans juist angstaanjagend zijn.

Ook bewonderenswaardig is hoe Meyer de spanning weet op te bouwen. De boeken openen telkens met een proloog, waarin een vooruitblik op een spannend moment wordt gegeven. Al begint ieder boek op zichzelf tamelijk onschuldig, als lezer weet je al vanaf de eerste pagina dat er heftige gebeurtenissen gaan komen. Hierdoor zet je je al meteen schrap. Meyer verstaat bovendien de kunst om spannend te schrijven: "Ik wist niet of ik ooit een keuze had gehad. Ik zat er al te diep in. Nu ik het wist ? als ik het wist ? kon ik niets beginnen met mijn beangstigende geheim. Want als ik aan hem dacht, aan zijn stem, zijn hypnotiserende ogen, de magnetische kracht van zijn persoonlijkheid, wilde ik niets liever dan bij hem zijn. Zelfs al... maar ik kon er niet aan denken. Niet hier, alleen in het donker wordende bos. Niet terwijl de regen het zo schemerig maakte onder het bladerdak en klaterde als voetstappen op de aardbodem." En Meyer blinkt uit in het beschrijven van gevoelens: "En toen, terwijl het lokaal donker werd, was ik me er opeens hyperbewust van dat Edward op minder dan twee centimeter naast me zat. Ik werd overvallen door onverwachte tintelingen die door me heen liepen, verbaasd dat het mogelijk was om me nog bewuster van hem te zijn dan ik al was. Ik werd bijna overweldigd door een krankzinnige drang mijn hand uit te strekken en hem aan te raken, zijn perfecte gezicht een keer te strelen in het duister. Ik kruiste mijn armen strak over mijn borst en balde mijn handen tot vuisten. Ik was gek aan het worden." Seks speelt overigens nauwelijks een rol. Bella en Edward liggen vooral in elkaars armen en wisselen hooguit een voorzichtige kus.

Toch bevatten de 'Twilight'-boeken heel wat meer dan romantisch gezwijmel met fantastische wezens. Meyers vampiers zijn angstaanjagend en ze gaat gewelddadige scènes niet uit de weg. Met name in Eclips zet ze een paar bloedstollende scènes neer: "En toen zat de vlammende wirwar van haar niet langer vast aan haar lichaam. De trillende oranje golven vielen op de grond en stuiterden nog even door voordat ze richting de bomen rolden". Al zal de 'Twilight'-serie door de liefde tussen Edward en Bella wellicht vooral aantrekkelijk zijn voor meisjes, door deze bijzonder spannende scènes zal de serie zonder twijfel ook jongens aanspreken.

Met de 'Twilight'-reeks geeft Stephenie Meyer een nieuwe wending aan de traditionele griezelverhalen en het oude thema van de onmogelijke liefde. Een originele mengeling van romantiek, fantasy en realiteit die niet anders dan indrukwekkend is te noemen. [Eefje Buenen]