Wanneer Maria Stepanova door de spullen van een overleden tante gaat, ontdekt ze een voor haar onbekende familiegeschiedenis. De oude postkaarten, brieven, dagboeken, foto's en souvenirs tonen haar hoe een schijnbaar gewone Russisch joodse familie erin slaagde de turbulente 20ste eeuw te overleven en te verwerken. Uit een poging tot reconstructie van de gebeurtenissen en figuren uit deze voor Stepanova weinig bekende wereld, ontstaat een omvattend filosofisch essay - deels memoire - over het geheugen. Stepanova gebruikt hierbij tal van culturele referenties: ideeën van visionairs als Barthes, Susan Sontag, Nabokov, WG Sebald - om er maar een paar te noemen, komen voortdurend naar voren in het verhaal.
Hoe beleefde de Russische aristocratie de revolutie en burgeroorlog? En hoe probeerde de overgebleven adel daarna een bestaan op te bouwen in de Sovjet-Unie? Twee familiegeschiedenissen. Een verhaal over geplunderde paleizen, brandende landgoederen, nachtelijke vluchtpogingen, gevangenschap, verbanning en executies - maar ook over aanpassen en overleven.
Rusland, 1932. De dertienjarige Lara vergezelt haar tante, die schoonmaakt in het paleis van de voormalige tsarenfamilie. Lara belandt in de kamer van de oudste dochter Olga en ontdekt haar dagboeken. Plots hoort ze een gegiechel. Haar leven krijgt een heel andere wending.
In 1968 ontdekt een man tijdens een tocht met het jacht van de laatste tsaar een groot geheim over zijn eigen leven. Zeventien jaar later gaat zijn vrouw op zoek naar wat er vervolgens met hem is gebeurd.
Studie over de pogingen van het Sovjet-bewind (1917-1991) schrijvers te onderwerpen aan het van partij- en staatswege voorgeschreven en op de propaganda afgestemde socialistisch realisme.
De collectivisatie van de landbouw, ingevoerd door Stalin in 1929, leidt in de gehele Sovjet-Unie tot een weerzinwekkende hongersnood. De Sovjetregering schroomt niet om op deze manier de Oekraïense hang naar onafhankelijkheid in de kiem te smoren. De Oekraïense genocide, de Holodomor, werpt tot op vandaag een schaduw over de Oekraïens-Russische relaties.
Tijdens de laatste maanden van zijn gevangenschap (1917-18) bouwt de ten dode opgeschreven tsaar Nicolaas II van Rusland een relatie op met de dochter van de beruchte genezer Gregory Rasputin,
Geschiedenis van de goelag, de werkkampen van de Sovjet-Unie. Chronologische beschrijving van hun evolutie (hun oorsprong in de bolsjewistische revolutie, hun ontwikkeling tot een belangrijk onderdeel van de sovjeteconomie en hun ontmanteling na Stalins dood), gevolgd door een thematische bespreking van het leven in de kampen.
Ervaringen van asielzoekers - echt, verzonnen of geleend - beschrijven de geschiedenis van het Rusland van de twintigste eeuw en raken vervlochten met persoonlijke herinneringen van een tolk.
Persoonlijke familiegeschiedenis van de Britse historicus Mazower; de levens van veel van zijn familieleden werden getekend door de Russische revolutie en de Shoah.
Via verhalen, dagboeken en brieven van de schrijver wordt een beeld geschetst van zijn levensgeschiedenis tussen 1915 en 1968 en van de tijd waarin hij leefde.
