Paula Spencer
Roddy Doyle
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt
Vandaag open
van 10:00 tot 19:00
Beschikbaar
1 exemplaar
| Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
|---|---|---|
|
Aanwezig |
Nijgh en Van Ditmar, 2013 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : Kast 10-13 DOYL |
Besprekingen
Jimmy Rabbitte is terug
Marnix Verplancke
ua/an/22 j
Nostalgie of een late midlifecrisis? Het zou kunnen, maar wellicht heeft Roddy Doyles heropvoeren van Jimmy Rabbitte meer te maken met de staat waarin zijn land de voorbije jaren verkeerde en die hem herinnerde aan de barre jaren tachtig, toen werkloosheid en uitzichtloosheid schering en inslag waren. Het begon allemaal met het voetbal, lezen we in De Guts & de Glorie, het WK van 1990 in Italië, waar Ierland onverhoopt de kwartfinale bereikte, en van dan af ging het alleen nog maar steil omhoog. Tot de crisis van 2008, en "nu zijn we dezelfde waardeloze eikels als daarvoor".
Sinds 1987 is er heel wat veranderd voor Jimmy. De Commitments, de band waarvan hij de manager was, is voorgoed uit elkaar gegaan, maar hij is wel in de muziekbusiness gebleven. Hij richtte de site kelticpunk.com op, van waaruit hij vergeten bands weer in de aandacht bracht, hun muziek verkocht en zelfs festivals organiseerde, en op het hoogtepunt van zijn succes verkocht hij driekwart van zijn zaak aan een partner. Ook privé is het hem voor de wind gegaan, met zijn vrouw Aoife en hun vier kinderen, ook al noemen ze zijn site rukmuziek.com. Alleen zijn gezondheid wil niet mee, en het is zo dat het boek begint: met de bekentenis aan zijn vader dat hij darmkanker heeft.
De manier waarop Jimmy omgaat met zijn ziekte vormt slechts één verhaallijn in de roman. Tegenover deze tragiek zet Doyle Jimmy's kolderieke plan om een succes-cd uit te brengen. In 2012 zal er in Dublin een Internationaal Eucharistisch Congres georganiseerd worden, voor het eerst in tachtig jaar, en dat bracht toen miljoenen mensen op de been. Stel dat dit weer zo is, en slechts een fractie van hen is bereid een cd te kopen met muziek uit dat glorieuze jaar 1932, dan is zijn door klantenverlies geplaagde site gered.
Net als met The Commitments indertijd heeft Doyle een feelgoodroman willen schrijven. Alleen voelden we ons na het beëindigen ervan helemaal niet zo goed, want een even groot succes kun je De Guts & de Glorie niet noemen. De strakke, dwingende structuur van zijn vroegere boek is moeten wijken voor een wijdlopig, langdradig verhaal dat met haken en ogen aan elkaar hangt.
Jimmy's overspel met het vroegere bandlid Imelda leidt tot weinig spanning, net zo min als het nieuws dat Les, de broer die hij in vijfentwintig jaar niet gezien heeft, ook darmkanker heeft gehad, en hij Jimmy op de hoogte had kunnen brengen zodat deze zich op tijd had kunnen laten onderzoeken. Het zijn subplots die vallen als kasseistenen, of die achterblijven als vergeten koffers in een toeristenhotel. Waar Doyles boek, dat bijna louter uit ultrakorte dialogen bestaat, nog het meest op lijkt, is een busreis 'See Europe in Ten Days', waarbij je achterblijft met het gevoel dat alles aan je is voorbijgeflitst zonder dat je ooit iets hebt ervaren.
Roddy Doyle, De Guts & de Glorie, Nijgh & Van Ditmar, 368 p., 19,95 euro.
Vertaling: René van Veen.
MARNIX VERPLANCKE ■
31/08/2014
In 1987 kwam Roddy Doyle met The Commitments langs de grote poort de literaire wereld binnen. Drie jaar later volgde The Snapper (De bastaard) en in 1991 The Van (De bus) (1991). Deze drie boeken, ook bekend als de 'Barrytown Trilogy', rond de tribulaties van de Rabbitte-familie kenden een immens succes en werden ook verfilmd. Met De guts en de glorie grijpt Doyle meer dan twintig jaar later opnieuw naar Jimmy Rabbitte, de hoofdrolspeler uit zijn debuutroman.
Jimmy is intussen 47. Hij is gelukkig getrouwd met Aoife, met wie hij vier kinderen heeft: Mahalia, Brian, Marvin en Jimmy natuurlijk. Ook professioneel gaat het Jimmy redelijk voor de wind: hij is wel geen muzikant meer, maar toch nog altijd actief in de muziekbusiness. Hij herlanceert vergeten punkbands via zijn website kelticpunk.com en verkoopt hun muziek. Aan het begin van het boek wacht Jimmy in de kroeg op zijn vader. Jimmy heeft net slechts nieuws gekregen: hij heeft darmkanker. Daarna mag Jimmy de onheilsmare ook nog eens aan zijn vrouw en kinderen brengen. Net als altijd is Jimmy Rabbitte geestig en soms grofgebekt, en ook nu is de muziek nooit ver weg. Natuurlijk vertoont de humor deze keer een bijtend en scherp zwart randje door de omstandigheden. Die zwarte humor kan Jimmy echter goed gebruiken met een ingrijpende darmoperatie en de daarop volgende chemotherapie voor de boeg. Maar Doyle verweeft ook de nodige weemoed in zijn verhaal en in zijn hoofdpersonage. Net in het vinden van de juiste balans tussen een lach en een traan, tussen grappen en grollen en aandacht voor de ernstige kant van het leven, ligt zijn sterkte. Komt daar nog bij dat de auteur Jimmy's gevecht tegen kanker schetst tegen de achtergrond van de worsteling van Ierland om de financiële crisis te overleven. De guts en de glorie is minder strak gecomponeerd dan de 'Barrytown Trilogy'. Wel zijn de personages échte mensen met échte gevoelens. En zoals altijd munt de auteur uit in het schrijven van sterke dialogen. Ook daardoor is De guts en de glorie niet zomaar een sequel om oud succes te doen herleven. Een tragikomedie van hoog niveau. [Geert Swaenepoel]
C.C. Oliemans
De 47-jarige Jimmy Rabbitte heeft een lieve vrouw, vier levendige kinderen en een goede baan, maar zijn wereld stort bijna in wanneer hij hoort dat hij darmkanker heeft. Met een gezonde dosis zwarte humor begint hij aan de behandeling (operatie plus chemokuur), maar de lijdensweg heeft ook een vrolijker kant: de gezinsband wordt sterker, hij gaat weer een instrument bespelen, hij ontmoet vrienden van vroeger (soms ook ziek) en hij zet zelfs een commercieel en artistiek succesvol project op rondom de punkbandjes uit zijn jeugd. Grofgebekt, ruimhartig, sentimenteel, grappig en muzikaal – alle cliché's die je over Ieren zou kunnen verzinnen komen in de figuur van Jimmy samen, maar omdat de auteur zo geweldig schrijft komen alle personages glansrijk tot leven zonder dat er ergens aan touwtjes lijkt te worden getrokken. Een lach en een traan, maar vooral een warmbloedig portret van een levend mens. De meeste personages kwamen ook al voor in Doyle's succesvolle debuutroman 'The Commitments', maar déze roman kan zeer goed los daarvan worden gelezen. Uitstekende vertaling. Vrij kleine druk.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.